Herða

herða

herða, v. (rð) 1) gjøre haard, hærde; sögðuvið Bárðr, at dignat mundi hafa (sverðit),en hann svaraði því, at hann skyldiherða í blóði Sigfússona Nj. 131 (20322)(jvf DgF. IV, 602 b27); hjörr herðr íeitri Herv. 3079 (jvf s. 315 a55 og eitrherðr); þat sverð sló hinn samidvergr Alfrekr -, hann gerði þatneðarla í jörðu -, hann leitaði ok um9 konungaríki áðr, en hann fynni þatvatn, er hann fengi hert þat í, ok eigifann hann þat áðr, en hann kom þar,sem á ein var, er Treya heitir, þarvar hann herðr í Didr. 11418. 20; herðajarl sínn hjá konu Fld. III, 209, ud- fyldt efter Cod. Am. 577 qv. (se underjarl), og sammenholdt med SE. I, 2881. 2) gjøre stærk til Modstand, til Angreb,til et Foretagende; fyrir hví herðit þérhjörtu yður (dvs. forhærde I eders Hjerter)Messusk. 1683; Stj. 43721 (1 Sam. 6,6); herða svíra sínn í gegn guði Stj.63917; herða þá seglit með sterkubandi Fld. III, 65215; herða huginn dvs.tage Mod til sig, Eg. 62 (14224); Flat.II, 32219; Flov. 12638 (= &vl brýna,hvessa huginn se Fld. Suðrl. 63 n. 1);herði alla -, at hverr skyldi dugasem mannligast Sturl. II, 2828; herðasik = herða huginn Flat. I, 52320;Sturl. II, 5713; herða sik eptir e-mdvs. sætte haardt efter en for at indhenteham, Mag. 1819; herðast við d. s. Fm.VIII, 345. XI, 1373; Flat. III, 3738. 3) klemme, trykke noget imod en Gjenstandeller i en vis Retning; herði hendrnar athamarskaptinu svá, at hvítnuðu knúarnirSE. I, 1443; herða knúa at knetti Fm. VI, 1064; upers. herti seglit (dvs. Seglet blevsaa haardt perset af Vinden), at hélt viðrif Fld. III, 6528; fig. herða fjándskapvið e-n Frs. 1099 (Fm. III, 217); herðaatgöngu Sturl. I, 3094; herða e-t áe-m dvs. lade en undgjælde for noget; ok til þess, at hann hefni angr, er hon-um þykkir sér veittr vera af a. -, þásnýst hann með grimd upp á guðstrú, herðandi þat á almenniligri hanskirkju (dvs. ladende hans Kirke lide fordet), sem honum þykkir páfinn oflítiteptir sér láta Thom. 51418; jvf Gyð. 1734. 4) udøve et haardt Tryk paa noget, trængemed Kraft fremad for at komme i næreller haard Berørelse med noget; herðihonum sóttin (dvs. Sygdommen trykkede ham haardt) Fm. X, 731; hann herðir eigiá þeim (dvs. han er ikke haard imod dem,behandler dem ikke haardt), sem hermenneru vanir Alex. 1136; herða at e-m dvs.sætte haardt efter en, Eb. 44 (8317);Fld. II, 5359; hungrinn herðir at öllummegin Heilag. II, 6935; tók þá sótt atherða at þeim Fm. X, 7324 &vl; herðaat e-m dvs. trænge haardt ind paa en forsaaledes at bevæge ham til at føie sig efter sin Vilje, Fm. X, 5924; Karlsefn.3 (Aa. 110); Flat. I, 5238; herða eptire-m dvs. sætte ivrigen efter en, = herðasik eptir e-m, herða at e-m Mag. 1912;herða fram, á fram dvs. trænge fremad,Fm. IX, 1522. XI, 25620; Thom. 51423;herða á dvs. d. s. Sturl. II, 2819.

Part of speech: v

Possible runic inscription in Medieval Futhork:ᚼᚽᚱᚦᛆ
Medieval Runes were used in Norway from 11th to 15th centuries.
Futhork was a continuation of earlier Younger Futhark runes, which were used to write Old Norse.