Leikr

leikr

leikr, m. (G. -s, N. Plur. –ar) 1) Leg hvadenten den foretages for at tjene Del-tageren eller Tilskueren til Underhold-ning, Fornøielse, eller man deri vil visesin Færdighed og prøve sin Styrke iForhold til andre. Eb. 43 (785 fg 14);Hkr. 69511; Homil. 1327 (se underleika (v.) 8; þat er leikr (= skemtanSE. I, 13023) þeirra SE. I, 1322; leikrsá var kærr mönnum - -, at kveðaskyldi karlmaðr til konu í dans blautligkvæði ok regilig ok kona til mannsmansöngsvísur, þenna leik lét hann(nl. Jón biskup) af taka ok bannaðistyrkliga Bp. I, 23734-36; Hámundrprestr - hafði sungit á Miklabœ -um daginn, ok ríðr hann í Viðvík tildanz ok var þar at leik, ok dáðu mennmjök danz hans Sturl. II, 22530; þávar ríkr dansleikr sleginn ok kómuþangat allar hinu kurteisustu konur okslógu dans, ok nú leitar konungr sérráðs ok sendi menn um öll stræti: okseg, at ófriðr var kominn nær því, semleikrinn var sleginn Trój. 17 (4229);Guðrún kvazt ætla, at þeir mundu meirrhugsa um hestavíg ok leika (nl. en umföðurhefndir) Laxd. 60 (1748); fór hannat leik sínum upp í Svíaveldi Fm. X,15925; takast leikar upp í Saurbœ Sturl.I, 208; om Skuespil (= lat. spectaculum,se leiðmót, leikmót) Fm. VII, 9614-9715; om Barneleg (barnleikr): sveinninnÓlafr var úti á leiki með öðrum ung-mennum Flat. I, 7917; jvf EG. 31 (6226);Ólafr var þá sjau vetra eða átta, hannfór af bœnum með leik sínn ok gerðisér hús sem börnum er títt Laxd. 79(22621); ganga þau at einni tjörn, þarvóru þá sveinar ok léku sér G. ok H.,þar vóru gervir bœir, naut mörg oksauðir, þar var leikr þeirra: skamtþaðan frá við tjörnina var Haraldr okhafði tréspánu marga ok flutu þeir þarvið land o. s. v. Flat. II, 6826; om saa-dan Leg, hvori to Personer eller to Partier leikast við, idet de prøve sin Dygtighed,sin Færdighed eller sine Kræfter, og der-under søge at vise sig eller blive hinandenoverlegne: þar tókust upp leikar, Þór-björn var þar knástr maðr -; þeirlékust við Brandr, báðu menn, at Þ.skyldi leika af öllu afli ok sýna, athann var sterkr; ok einn dag, er leikrvar, keyrði Þ. niðr Brand fall mikitLjósv. 957. 61; láta leikinn dvs. blive dentabende, SE. I, 15221; vinna leikinn dvs.blive den vindende, SE. I, 1549. 15; jafnvelbíðr nú sjalf dróttningin at sjá, hverrá þenna leik (dvs. bliver den seirende?)Bær. 9126 jvf 19 fgg; eigast leika viðSturl. I, 209; eiga leika saman Gísl.325. 12; hverir eiga hér leik svá ójafnan(hvor nemlig faa kaupmenn kjæmpe modmange víkingar)? Nj. 85 (1259); börðustþeir (nl. ernirnir) snarpliga ok lengi- -, ok svá lauk þeirra leik, at sínnveg hné hvárr þeirra af húsmœninum,ok vóru þá báðir dauðir Gunl. 2(19512); gerla munum vér sjá hversuþessi leikr mun fara (dvs. hvilket Udfaldden Strid vil faa), ef svá búit skalstanda (dvs. om ingen Forandring skalindtræde) Didr. 32514; ferr svá leikrmeð þeim, at hann (nl. David) lemrleggi bjarnarins ok drepr hann Stj.44832; jvf Grett. 5017; fara til leiks,skipa mönnum saman til leiks EG. 40(7715. 19); eigi var sá leikr, er nökkurrþurfti við hann at keppa Nj. 19 (2925);tamdi sik með þeim (nl. leikmönnumok œskumönnum) í leika ok gleðiFsk. 2617; Grímr rœðir, at þeim værilítilmennska at göra hann (som var linr ok þó ákafliga sœkinn) at at-hafnarmanni ok göra leika til hansSturl. I, 2014; á einu haustþingi kómuþar margir menn saman ok var leikrstofnaðr, Ingolfr var í leiknum ok sýndiþá enn atgervi sína, ok eitt sinn erhann sótti eptir knetti sínum, bar -Vatsd. 37 (6014); leikr var sleginn þarskamt frá garði, ok vóru karlar einirat, þat var knattleikr Sturl. I, 3523;jvf Gísl. 325-336, hvor der ogsaa erTale om knattleikr. 2) Behandling somman lader nogen vederfares (jvf leika 2);þeir skauttoguðu hann mjök en hrunduhonum stundum - - en svá dróstleikrinn um síðir, at þeir gerðu honumheldr harðleikit Fm. VI, 2125; riðuþeir förunautar til vöðlanna ok kómustþar yfir um nóttina við íllan leik Sturl.II, 3914; eldinn lagði þegar at honumöllum megin, komst hann við íllan leikor í brott HeilaG. II, 4235. 3) Gjer-ning (jvf leika 3); hann hafdi samræðivið Kozbi at ásjánda Moysi ok öllumlýð, þá hörmuðu allir góðir menn okgrétu, er þann leik sá Stj. 33832; sáleikr var á þá lund o. s. v. Fbr. 67se under jarðarmen; segir hvat leika,hvat í leikum er dvs. hvad der er paaFærde, Hrafnk. 2730; Svarfd. 1993 &vl;á nýja leik dvs. paa nyt igjen, atter, Kgs. 5338; Jómsv.* 5219; Fm. IX, 27412.37010; DN. I, 1228; í nýja leik d. s.DN. V, 8611. 4) Spot som en drivermed en anden, Puds som han spillerham; þeir hugðu, at hann talaði meðrleik ok skalkheið (= VulG. visus estiis quasi ludens loqui Stj. 12214 (1 Mos.19, 14); léttliga, segir Comestor, athann talaði þetta með leik ok kalsi(VulG. forte joco dictum est) Stj. 21821;Þórir setti niðr knöttinn svá hart, athann stökk yfir Ólaf ok kom fjarriniðr, Ólafr reiddist þá ok þótti Þórirgera leik til sín Fld. II, 4074; þeirhugðu, at þeim væri leiks dvs. at manvilde drive Spøg med dem, spille dem etPuds, Klm. 222.

Part of speech: m

Possible runic inscription in Medieval Futhork:ᛚᚽᛁᚴᚱ
Medieval Runes were used in Norway from 11th to 15th centuries.
Futhork was a continuation of earlier Younger Futhark runes, which were used to write Old Norse.