Máli

máli

máli, m. 1) Aftale, Overenskomst, = mál-dagi 1, kaup; ef bóndi vil eigi haldamála (= kaup Landsl. 8, 221) við leigu-mann sínn Landsl. 8, 223 jvf 227; núandast bóandi á inni sjaundu vikusumars, ok á erfingi kost, hvárt semhann vil at búa þar eða bregða búi,ef hann vil, ok fá þeim mönnum slíkanstað ok mála, sem þar var er bóndiandaðist, er þar vóro ráðnir Grág. 27033jvf Grg. I, 13330; taka mála á jörðudvs. tage Fæste paa Jord, som man skal have til Leie, Frost. 11, 155. 13, 22. 16;eiga mála á jörðu Frost. 13, 22; áttihann (nemlig Mögr, som beboede det)mála á landi; Loptr keypti landit atMög - ok fór þangat búi sínu Bp.I, 6584. 2) Løn som Husbonde har atbetale sine Tjenere, Høvdingen sine hús-karlar, liðsmenn eller málamenn; gefamönnum mála Fm. VI, 2433 jvf 2455. 19;heiðfé heitir máli ok gjöf, er höfð-ingjar gefa SE. I, 45818; ganga á máladvs. gaa i en Høvdings Tjeneste for be- tinget Løn, Fm. VI, 13419. 14425; Grott.19312; engi tók sá (nl. málamaðr) oftarrmála (dvs. hver fandt sin visse Død), erbeið höggva hans El. 422. 3) Leie, som Leilænding har at betale Jordeieren; efmaðr deyr ok hefir hann eigi innt mála(= leigu Gul. 722) sínn Frost. 13, 33. 4) Jord som en har taget til Leie af Eieren, = leigumáli 3; ef maðr hefirreitt forleigu fyrir jörð manns, þá skalhann hafa mála sínn, sem vitni berrtil, Frost. 13, 31. 5) Heftelse, som ved en Jordeiendoms Salg er lagt paa denne,saa at Kjøberen ikke har fuld og fri Raa-dighed til igjen at sælge den til andreend den, af hvem den er kjøbt (jvf lög-máli, málaland). Hák. 84 fgg. 6) Hef- telse som paahviler Boet for gagngjaldog gjöf, som Manden har givet sin Hu- stru (hvorom dog se K. Maurer i Kri- tische Vierteljahrsschrift für Gesetz- gebung &c. X, 3848 fg); nú er þar úmagaeyrir í garði ok máli konu, þá er vel,ef þeim vinnst báðum fé, en ef eigivinnst, þá skal hón þarnast gagngjaldsok gjafar Gul. 1156; jvf málakona. 7) Fast Afgift som en paaheftet Jord-eiendom; f. Ex. i Sundamáli dvs. den Af-gift, som Bønderne havde paataget sigat udrede til det kongelige Kapel i Sunde i Jamtland. DN. III, 22012. 17. 8) Person som man jevnligen taler med; jarlar okhersar ok hirðmenn eru svá kendir, atkallaðir eru konungs rúnar, málar eðasessar SE. I, 45825.

Part of speech: m

Possible runic inscription in Medieval Futhork:ᛘᛆᛚᛁ
Medieval Runes were used in Norway from 11th to 15th centuries.
Futhork was a continuation of earlier Younger Futhark runes, which were used to write Old Norse.