Renna

Old Norwegian Dictionary - renna

Meaning of Old Norwegian word "renna" in Norwegian.

As defined by the Johan Fritzer's Old Norwegian dictionary:

renna
renna, v. (nd) 1) drive en (e-m) til at løbe (renna intr. 1), = hleypa; nú fara menná dýra veiði, þá skal hverr fara þar,sem hann á mörk, at renna hundumat dýrum (dvs. for at opsøge, opjage dem)GuL. 952 jvf LandsL. 7, 591. 6; sé nú(segir gestrinn), er ek hleypi hestimínum yfir garðinn; hestrinn hopaðitil; þá keyrði hann hestinn sporum okrendi honum at; hestrinn hljóp yfirgarðinn Fm. IX, 5616; maðrinn hljópupp ok stefndi at kirkjugarðinum; kon-ungr rendi eptir honum hestinum Fm.VIII, 3532; jvf Bev. 9433; Klm. 1618 fg;EL. 13212. 2) drive en (e-m) paa Flugten (jvf renna intr. 2); þeir riðu tveir at 15mönnum ok drápu þá 5, en rendu þeim10, er undan kómust Nj. 147 (25413);þeir brœðr áttu einn graðan hest -;hverjum hesti rendi hann, sem honumvar við att VígL. 5817. 3) lade noget (e-t)flyde ud, ned, bort (jvf renna intr. 3);hann rendi ok af verpli vænan drykkí stórt stéttarker Vatsd. 3 (530); hanntekr sér þat ker, sem vínit skyldi írenna, ok lýkr upp kjallaranum, en fyrren hann hafði rent vínit, taka - Mar.120221; Þórir mælti við mann sínn,at renna skyldi ór tunnunni (hvori ládrykkr hans L. 31) í bolla OH. 14833(jvf Flat. II, 26836); rennir Aristodimusá bikarann, er þeir hafa af drukkitPost. 6583; renna mjólk dvs. lade Melken løbe ud af det hældende Kar under Flø-den, som holdes tilbage og forbliver deri:kerling var at (dvs. var sysselsat med) atrenna mjólk Fld. III, 37317. 4) helde noget ud i smeltet, flydende Tilstand, saaat det flyder derhen, hvor man vil, atdet skal danne en fast Masse, som saa-dan fylde et Rum, som er dannet til atmodtage det (jvf rekinn); öll hans (nL.hjartarins) horn vóru grafin ok gullirent í skurðina Fld. III, 27323 &vL.;hann lét fílsleggina grafa ok gullirenna þar í eptir Konr. 8446; jvf Krók.2314; þat hús var harðla fagrt, ok gulliok silfri var rent í skurðina Flat. I,14431; jvf VígL. 488. 5) slippe, lade noget falde eller løbe sin Vei; þar er þeir vórustaddir, vóru ber á einni þúfu, konungrtekr berin ok rennir í lófa sér Flat.II, 3473; Ástríðr dróttning rendi fingr-gulli á golfit til Óttars ok mælti: takþú, skald! gneista þann ok eig Flat.III, 24225; renn veiðarfœri þínu (Vulg.mitte hamum tuum) Post. 818 (Matth.1727); hafi sá varp, er fyrri kastaði eðarendi togum sínum (= som først ud- gav sit Tov Paus s. 1612 fg) LandsL.7, 516 jvf 9; lagði hann þat í munnsveininum, en hann rendi niðr (= svalgOH. 1971; Flat. II, 3235) Fm. V, 408;hverr sem því rendi niðr í brjóstit, þávar þegar heilt EL. 7540 jvf 11. 6) skylle med Vand og derved rense; þar semhann hefir kerit upp tekit af sínni- hirzlu -, sýnist honum þó, semrenna þurfi innan, áðr hann skenki, okberr - út með þeirri ætlan at hreinsakerit Heilag. II, 1322. 7) forhindre, forebygge, kuldkaste; eigi má sköpunumrenna Harð. 35 (1063); þat hygg ek,at ek skyla rent hafa þeim sköpum,at - Örv. 1610 (Fld. II, 16912); rentmun þeim ósköpum, at - Örv. 19319(Fld. II, 55810); þóttist hann eigi sjábetra ráð fyrir aurum sínum (en) atrenna því ráði, at kyngöfgar meyjarværi til saurlífis seldar Heilag. II, 2237;ek skal því (nL. heiti) renna Jómsv. 7633;renna ráði (nL. paatænkt Ægteskab) Grág.15618. 16111 (Grg. II, 306. 3414); er rentþeim ráðahag Vallalj. 175. 8) sætte noget (e-u eller e-t) i Bevægelse: hvar er sámaðr, er mest rendi raustum áðan Grett.19819; med tilføiet Præp. m. m., som an-giver Bevægelsens Beskaffenhed: hannhelt á tannara ok rendi þar af spánuOH. 19711; renna grunum á e-t dvs.fatte Formodning, Mistanke: má hannþá öngum grunum á renna, at þú séreigi trúligr Fm. X, 35511, jvf Bp. II,1324; SturL. II, 428 under grunr; Tjörvirendi fyrir hann törgu Nj. 43 (14411);atgeirinum rendi (upers.) í gegnumskjöldinn Nj. 78 (1161); især rennaaugum, hug med følgende Præp. m. m.som angiver Gjenstanden for ens Op- mærksomhed: renna augum til e-s GunL.3 (1995); 11 (2511); Fbr. 3631; Vatsd. 17(2917); Band. 191; OHm. 9626; rennaauga yfir e-t dvs. overse, Pr. 31818; rennahug sínum til e-s (mods. snúa hug sínumfrá e-u) Hom. 1963; Heilag. II, 17921;Flat. II, 38617. 38739; vér skulum rennahug várom í Betlehem Hom. 713; renninú hverr heim hug um, hve - dvs. en-hver overveie med sig selv hvorledes -Mork. 1389 (Fm. VII, 19); má sváhug eptir renna, at þeim mun sárarisem henni var písl sonar síns en -,þeim mun meiri fagnaðr varð henni -Mar. 3887; hann vildi, at maðr rendihug yfir sínar afgerðir á kveldit, áðrhann sofnaði Heilag. I, 68429. 9) intr. fare frem med en hurtig Bevægelse:a) om Person: hann rendi þegar frá óð-fluga Nj. 93 (14410 fg); Hemingr sté þáá skíð ok rennir fram um hlíðina ýmistupp eðr ofan Flat. III, 40827 fg jvf 40916(IceL. sag. I, 3564 fgg jvf 3579 fg); rennafótskriðu Nj. 93 (1445); Vem. 16 (27828);Vallalj. 5141; b) om Fartøi, Skib: kon-ungs skipin rendu at þeim Fm. VII,1125; þá rendi at lyptingunni skútaein OT. 541; skip Kormaks rendi við,er þat misti hjalmvalar Korm. 23013(522); sá þeir, at floti m. konungs rendiat þeim -, þá rendu saman skipinFm. VIII, 2228. 14 jvf 28824; þá rendustskipin hjá Eg. 58 (12919); skipin renduskjótt fyrir straumi Fm. VII, 2602;skipin rendu at viðum fram, þá rendihvert á árar annars ok braut í sundrFm. VIII, 28827; c) om Fisk, Orm i Vandet: hleypr hann (nL. laxinn) uppyfir þinulinn ok rennir upp í forsinn- Þórr greip eptir honum ok tók umhann, ok rendi hann í hendi honumsvá, at - SE. I, 18225. 1845; kómuupp ormar tveir svimandi ok rendu ásítt borð (skipinu) hvárr Bær. 11931;rendi járnit (som var løsnet fra Skaftetog faldet i Vandet) neðan sem fiskr atöngli ok varð þegar fast í hepti (da Benedictus stak dette i Vandet) Heilag.I, 20633; d) om Fugl i Luften: drapkonungs haukr í einu renzli 2 orra, okþegar eptir rendi hann enn fram okdrap 3 orra OH. 7810; e) om livløse Gjen- stande: er mér var minstar vánir, þárendi hringrinn af hendi mér ok á vatnitLaxd. 33 (8216); varð honum laus öxinok rendi frá honum Stj. 6614; hannbrá sverðinu ok hjó síðan, ok kom áhandlegginn, -, en sverðit rendi meðbeininu SturL. II, 3833; í því lagði Jómarrspjóti í lær Þorbirni ok rendi lagit ísmáþarmana Flat. II, 50928; OH. 17714.2195 (Flat. II, 30311. 3579).

Part of speech: v

Possible runic inscription in Medieval Futhork:ᚱᚽᚿᚿᛆ
Medieval Runes were used in Norway from 11th to 15th centuries.
Futhork was a continuation of earlier Younger Futhark runes, which were used to write Old Norse.

Abbreviations used:

intr.
Intransitiv.
L.
Linje.
lat.
latinsk.
m.
Masculin.
nl.
nemlig.
p.
Pagina, side.
s.
substantiv.
S.
Side.
v.
Verbum.

Back