Sanna

sanna

sanna, v. (að) 1) sige noget med Paastand om sit Udsagns Troværdighed; svá semgóðr þræll - eigi þorir þat at sanna(= lat. asserere), at fyrir sakir liðinserfiðis skyli hann frjáls vera síðan aföllu starfi ok þjónan Heilag. I, 6334;dirfðist hann - at sanna sína villu-fulla aftrú (lat. fidei suæ asserere pravi-tatem) með háttuðu munnskalpi Heilag.II, 46812. 33; þat sama sannar (= lat.testatur) hann fyri Ezechielem spámannHeilag. I, 645; eru þeir fleiri, er þatsanna, at Ólafr Tryggvason hafi 2 vetrhaft ok 20, er hann kom í land ok tókríki Fm. X, 2753 (OT. 2226) jvf þó eruþeir sumir menn fróðir, er svá viljasegja Fm. X, 2756 (OT. 2228); skal þatnú sanna (= þat má nú heyra OT. 2229),hversu þeir telja Fm. X, 2759; er áleið sumarit, þá sannaði annarr enannarr synjaði, at hann mundi komaFlat. II, 25434; hvárrtveggja sannaðisik nú ríkara ok meira fyrirburð hvárröðrum sét hafa Pr. 38325; sanna e-t áe-n, á hendr e-m dvs. paastaa at en erskyldig i noget, at nogen Brøde ellerSkyld hviler paa ham, beskylde en fornoget: kom önnur ambátt ok sannaðiá hendr honum, at hann væri af liðiJesu Homil. 17116 (Joh. Ev. 26, 71);víst sýnir sá sik - svikanna sekjan,er hann sannar þeim á hendr svikin,er sykn er Alex. 2516; ef hann vilhvatki gera, þá sannar hann sér skuldá hendr Gul. 3743; ef hinn synjar rann-saks, þá sannar hann sér stuld á hendrGul. 2556; aldri varð þat á mik sannat(= komit Flat. III, 211), at ek værifalsari Fm. IX, 2629 (Konung. 25723);láta e-t á sannast dvs. indrømme, tilstaa: nú lætr hann á sannast -, at hanner valdr af sauðatökunni, ok biðr hannnú ásjá nökkurrar; Vermundi þótti núílla, at Hanefr duldi hann fyrr sauða-tökunnar Vem. 532; gékk hann meðþetta (nl. hey) heim til Stórulfshváls;var bóndi úti ok sá, fannst honummikit um ok lét á sannast (dvs. tilstod),at hann myndi eigi sjalfr svá mykluorkat hafa Flat. I, 52330; Brandr létaldri á sannast, at hann (nl. Þorvaldr)hefði þær dyrr út hlaupit, er hann(nl. Brandr) hafði fyrr verit Sturl. I,25830 jvf 22; sanna e-n at e-u dvs. beskyldeen for noget (jvf sannr at sök): munek eigi veita fóstrbröðrum mínum óliðeða sanna þá at því máli, er allir erujafnlíkligir til samlags við FriðgerðiLjósv. 2317. 2) bekræfte, stadfæste, be- vise, godtgjøre Sandheden eller Rigtig-heden af noget; þeir A. ok frændr hansbera upp sítt mál ok duldi E. alls umþat -; þá var Björn til leiddr oksannar hann sögu þeirra Áskels Vem.330; innti Einarr þá upp en Jón sann-aði Sturl. I, 3223; hann bauð fyrir sikskírslur ok festi járnburð, at svá skyldisanna mál hans Fm. VII, 23019; Swenskal upp luka - swo mykinn arf sæmGunnarri bør at hafa i sínn helming -ok æidh sin ofan a, ok twer mænsanne eidh hans DN. XI, 7425 jvf VIII,44711; töldu þeir þá frændsemina oksönnuðu með eiði Nj. 143 (2356); þásanni þat með einseiði, at - Frost.10, 485; Karl sannaði með jarteignumsögn sína Fm. VI, 641; sanna frænd-semistölu Grg. I, 477; erfingjar þess,er austr andaðist, skolu stefna þeim,er féit hafa, til gjalda ok til útgönguen láta sanna at dómi dauða þess, ererlendis var Grág. 767 (Grg. II, 10828);þat mundi mikit mál þykkja, ef eigisannaðim vér með vitni heilagra ritn-inga Leif. 6622; Macharius sannaði hóf-samliga sína kenning með einfaldligummálshætti Heilag. II, 46813; særligen om det Bevis for Sandheden, som frem-kommer ved en Persons Gjerning ellerindtræffende Begivenheder: nú sannar þúenn þat, er mælt er til þín, at þú munireigi spara flest íllt at gera Háv. 2114;sannat hefir Kjartan (dvs: af hvorledesdet gik med K., fik man Bevis for Sand-heden af Ordsproget, at) hátíðir ero tilheilla beztar Laxd. 40 (1164); heyrðihann þá mikil ámæli af mörgum, okhann mundi þat sanna, er menn kölluðuhann Hákon svefn Fm. IX, 48218 (Flat. III, 13436; Icel. sag. II, 19419); seinnvartu enn Þórir svefn ok sannaðir nafnþítt Sturl. I, 31015; þat mun ek segjayðr, sem vér væntum, at sannast manFm. IX, 49826 (Flat. III, 14317; Icel. sag. II, 20618); þá er þú reisir bœ þínn, þámun saga mín sannast Vatsd. 10 (1930);nú man þat sannast, er ek sagða þérNj. 3 (628); konungr segir, at þat mundisannast, er faðir hans hafði mælt Eg.45 (8914); mundi þat sannast, ef Arin-björn væri hér í landi, at vér mundimeigi þola ofríki slíkum manni, semLjótr er Eg. 67 (1599 fg).

Part of speech: v

Possible runic inscription in Medieval Futhork:ᛋᛆᚿᚿᛆ
Medieval Runes were used in Norway from 11th to 15th centuries.
Futhork was a continuation of earlier Younger Futhark runes, which were used to write Old Norse.