Argr

Old Norwegian Dictionary - argr

Meaning of Old Norwegian word "argr" in Norwegian.

As defined by the Johan Fritzer's Old Norwegian dictionary:

argr
argr, adj. (jvf ergi, ergjast) = ragr. 1) umandig, uvirksom, lat. ignavus (Tacit.Germ. 12), iners (Paul Diac. 6, 24), =blauðr 1; þræll einn hefnist, en argraldri Grett. 28; sem fyri ulfi örg geitrynni Fld. II, 29117 med &vl (jvf ragr sem geit Klm. 3989) jvf úargr. 2) af Hunkjøn, = blauðr 2; átta vetrvartu - kýr mólkandi ok kona okhefir þú þar börn of borit ok hugðaek þat args aðal Lok. 23 jvf 33;hvormed kan sammenholdes Beskyldningenfor at vera kona níunda nótt hverja(ok hafa barn borit) Gul. 138 jvf 196;Krók. 7; Pr. 4910 (= Anal. 17526);jvf Nj. 124; mik munu æsir argankalla ef ek bindast læt brúðar líniHamh. 19. Som ragr har vistnok ogsaa argr været brugt om molles viri jvf argaskattr. 3) som giver sig af medTrolddom; vítka líki fórtu verþjóð yfirok hugða ek þat args aðal Lok. 24.At argr her er brugt i denne Betydning,kan saa meget mindre være tvivlsomt, somTrolddom (seiðr eller fjölkyngi) Chron.Norv. 1215 (Monum. hist. Norv. 1094)kaldes inertissimae artis ignominia (jvfHkr. 75; Flat. I, 43 fg), og det tilligebestyrkes ved følgende Ord i Fris. 634(Yngl. 7): þessi fjölkyngi fylgir svámikil ergi, at eigi þótti karlmönnumskammlaust með at fara ok var gyðjunumkennd sú íþrótt; jvf Gul. 31. 4) beher-sket af ustyrlig og hensynsløs Vellyst (jvf ergi Barl. 1389), hengiven til saa-dan Utugt; hon (dvs. Venus) var svámanngjörn ok svá örg ok svá íll athon lá með feðr sínum ok með mörg-um mönnum ok hafðist svá sem port-kona. Hb. 1614 jvf argar konor 1619.Hermed kan sammenholdes: Jupiter varsvá kvennsamr ok dáðalauss (= argr)at hann hafði systur sína at konu sérHb. 1527. 5) arg, arrig, ond, slem,skadelig; þá sannast hit fornkveðna atþar var örg vættr sem hún var nefnd(dvs. naar man taler om Fanden, saa erhan nærmest) Fld. II, 254; hinn argidjöfull Hom. 19330; at engi maðr muniverri ok engi stafkarl argari ok djarfariÆf. 42 b129; þú hitt argasta dýr Flóam.24 (1478). Hvor argr forekommer i denneBetydning, kan man fristes til at ansedet for en Forvanskning af arðigr, örðigr(se Sophus Bugge i NFkv. 389 a. 401 b).Herimod taler dog den Omstændighed,at örg vættr maa opfattes paa sammeMaade, som naar Loke (Lok. 58) og Óðinn (Herv. 26339) kaldes rög vættr,da argr forholder sig til ragr som arstil rass, hors til hross o. s. v.; men ragr kan intet have med arðigr at gjøre.Som rög vættr brugt om Óðinn Herv. 26329 maa have samme Betydning som íll vættr Herv. 26310 og falder saa megetnøjere sammen med hinn ragi karl Mork. 18731 (= fjandinn Fm. VII, 123), somHedningernes Óðinn blev til de Kristnes"Fanden", saa er det derimod sandsyn-ligt, at Óðinn kaldtes saa, fordi hangav sig af med saadan Trolddom, der Lok. 24 kaldes args aðal jvf Yngl. 7,som og at et Skadedyr eller skadeligtVæsen i Almindelighed kaldes argt, fordiman tænkte sig saadanne ved Trolddom (blótan, magnan) satte i Besiddelse afsine lige fordærvelige som overordentligeKræfter; jvf Korm. 2228.

Part of speech: adj

Possible runic inscription in Medieval Futhork:ᛆᚱᚵᚱ
Medieval Runes were used in Norway from 11th to 15th centuries.
Futhork was a continuation of earlier Younger Futhark runes, which were used to write Old Norse.

Abbreviations used:

a.
accusativ.
adj.
Adjectiv.
c.
Capitel.
f.
Feminin.
gr.
græft.
it.
italiensk.
lat.
latinsk.
m.
Masculin.
n.
Neutrum.
s.
substantiv.
v.
Verbum.

Also available in related dictionaries:

This headword also appears in dictionaries of other languages related to Old Norwegian.

Back