Bæði

Old Norwegian Dictionary - bæði

Meaning of Old Norwegian word "bæði" in Norwegian.

As defined by the Johan Fritzer's Old Norwegian dictionary:

bæði
bæði, n. pl. af báðir (se dette Orð) dvs. detene som det andet, begge Dele: bæði ernú, at ek á yðr margan sóma at launa- enda vili þér - (dvs. begge Dele ernu Tilfælde, at jeg har mangen Hæders-bevisning at gjengjælde eder -, og atI vil - ) Flat. I, 19322; var þá bæðium þá menn -, at fáir vóru liðfœrir- enda er þess eigi getit, at vörnþeirra yrði þá mikil Flat. I, 19628;þeir menn vóru, at mæltu þat -, atbæði mundi vera, at engi myndi þoravið at etja, enda myndi engi eiga því-líkan hest Nj. 58 (8921); jvf Clar. 471;bæði var, at hann kunni betr en flestirmenn aðrir, ok hafði betri fœri á oksló öllu við, er til gœða var Bp. I,12926. Skjøndt bæði, naar det saaledesstaar i Spidsen for en Hovedsætning,med to underordnede, ved enda eller okindbyrdes forbundne, Sætninger, endnukan ansees at være brugt som Nom.Plur. af báðir, staar det dog alleredeher paa Overgangen til at blive en Kon-junction, da Verbet staar i Singularis.Men som en saadan, med Betydningenaf "baade", kan eller maa det end mereopfattes, naar det staar umiddelbartforan det første af to med ok for-bundne Led af en og samme Sætning,og da i Særdeleshed hvor bæði ikkestaar i noget syntaktisk Kasusforholdtil nogen af Sætningens Dele f. Ex. hann skal ábyrgjast fé þat allt erhann tekr við, bæði land ok kvikféHarð. 19 (6122); er bæði er haltr okragr Fm. VI, 3223; fáir vóru liðfœrirbæði sakir sára ok kulda Flat. I, 19629;at vargar væri þröngðir bæði meðrödd ok með hirðiligum sprota Heilag.II, 8131; var hann ólíkr feðr sínum -bæði yfirlits ok svá í skapi Fbr. 4231;höggva þeir bæði sterkliga ok sváharðliga Didr. 20214; bæði samt =bæði: beiðandi bæði samt blezanar okbúðarvarðar Heilag. II, 3997. Hvor detførste af disse to Led allerede er nævnti det foregaaende, saa at det derfra kanunderforstaaes, udelades det oftere, f. Ex. þau stóðu bæði samt ok son hennardvs. baade Augustins Moder og hendesSøn, Heilag. I, 13638 jvf 1245. I de nys anførte Exempler er bæði sat foran begge de ved ok forbundne Led, menstundom sættes det ogsaa efter det sidste,saa at det afslutter hele Sætningen,f. Ex. nú verðr hörð orrosta ok löngbæði dvs. nu bliver Slaget baade haardtog langvarigt, Didr. 27517 jvf 20214;hann gerði fagrt verk eitt ok fátíttbæði Hom. 1577; undruðu mjök okhörmuðu bæði Hom. 16031; vatn erþar sjaldfengt, en biksvart ok beisktbæði þat er fæst Heilag. II, 4718.Undertiden findes ogsaa begge Led saa-ledes forbundne, at bæði sættes efterdet første Led og umiddelbart foran ok:þeir er guð hefir skapat til þjónustuvið sik á himnom bæði ok til fulltingsvið mennena á jörðinni Homil. 1537;jfv. Mork. 6629 (Flat. III, 35222): orðitgótt til fjár bæði ok virðingar Harð.19 (6010); noget som især forekommerefter heldr med foregaaende eigi at einseller eigi einn, i hvilke Tilfælde heldrbæði ok kan oversættes ved "men ogsaa",idet man efter bæði har at underforstaadet første af de ved Hjælp af heldr herhinanden modsatte Led, f. Ex. guðs andilætr sér sama at varðveita eigi ateins hjörðina, heldr bæði (nl. hjörðina)ok hirðana Leif. 101 jvf 1431; Post.81938; ver óm (dvs. vér erom) laþaþer tilborþs þess, es eigi at eins es mannafœzla er á boren, heldr bæþe (nl.manna fœzla) ok heilagra engla brauþHomil. 21713; hann nýtr eigi þess einses hann sjalfr gerer, heldr bæþe okþess alls góþs, es hann elskar Homil.12018; eigi at eins mon hann veita þérmetorð ok auðhœfi, heldr bæði (dvs.men baade hine Ting) ok himneskanfögnuð Heilag. I, 3671. Nær beslægtethermed synes Anvendelsen af bæði ifølgende Exempel: tíðir ero settar flestarí minning þeirra stórmerkja er guðdróttinn hefir veitt í heim hingat, ensumar bæði ok þeirra er enn ero eigifram komin Messusk. 1634. - Uagtet bæði egentlig kun skulde anvendes tilat sammenknytte to Led, finder man dogofte flere indbyrdes forbundne Led efteret foregaaende bæði (ligesom det sammekan være Tilfældet efter annattveggja),f. Ex. bæði hafði til þess vilja ok gœzkuok sannsýni Dn. VIII, 212; bæði atlærdómi ok vitrleik ok atgervi Bp. I,1307 jvf 12926 (allerede foran citeret)med hvilken Anvendelse af bæði kansammenholdes hvad der er anført omsaadan Brug af báðir under sidstnævnteOrd.

Part of speech: n pl

Possible runic inscription in Medieval Futhork:ᛒᛅᚦᛁ
Medieval Runes were used in Norway from 11th to 15th centuries.
Futhork was a continuation of earlier Younger Futhark runes, which were used to write Old Norse.

Abbreviations used:

f.
Feminin.
lat.
latinsk.
m.
Masculin.
n.
Neutrum.
nl.
nemlig.
p.
Pagina, side.
pl.
Pluralis.
s.
substantiv.
v.
Verbum.

Also available in related dictionaries:

This headword also appears in dictionaries of other languages related to Old Norwegian.

Back