Dœma

dœma

dœma, v. (md) 1) gjøre sig en Mening om noget, udtale en saadan; þat sá mærein ok prestr 1 ok munkar þrír, envér dœmum eigi um þat, hví aðrirmáttu eigi sjá Heilag. I, 62125; dœmae-m lög dvs. udtale for en hvad der i etgivet Tilfælde er Lov, og saaledes dømmei Sag, som nogen vil have paakjendt (= segja e-m lög), Fm. XI, 22430; Stj.4405 (1 Sam. 7, 16); hann krafði dóm-endr at dœma sér lög af máli þeirraÖnundar Eg. 57 (1245). 2) samtale; dœma við e-n Hárb. 9. 30; VöL. 29;er menn áttu um þat at dœma Heilag.I, 2531 jvf 265 (Pr. 4443); drukku okdœmdu Ríg. 29; Sig. 3, 2; Fld. II,2201; jvf Herv. 27411 med Anm. s.364 fg. 3) bestemme, beslutte hvorledesder skal forholdes med en Sag; dœmaörlög e-s (jvf norna dómr) Fld. III,32; þat lízt oss - sem þessi dómrsé stríðr, er þér dœmit þessum manniFm. XI, 24626; þá gékk þetta við okvar dœmt (dœmt at lögum dvs. besluttet at skulle være Lov, Fm. VII, 30010)um öll Þrœndalög Fris. 37035; þérdœmdut hana (nL. yðra lögbók) alla ívára skipan NL. II, 78; var honumþá dœmt land allt ok þegnar Fm. IX,2572; ef nökkurir hlutir finnast þar í(dvs. í bókinni) skipaðir, er spilla þykkifyrir bókinni -, þá dœmi þat meðsannsýni af (nL. bókinni) Kgs. 324. 4) dømme m. Akk.; dœma allt mannkynFm. IV, 1219; dœma mál Kgs. 10026;ogsaa om Bøderne, som en dømmes tilat betale: hann á ok útlegðir allarhalfar þær, er á alþingi eru dœmdarhér, ok skal dœma eindaga á þeimöllum dvs. indtage i Dommen Bestem- melse, om naar de skulle betales, Grg.I, 20926 fg; útlagr er hverr maðr 3mörkum, er fé lætr dœma, ef - Grg.I, 20927; dœma um e-t dvs. ved Dom af-gjøre, hvorledes det skal blive med noget:dœma um mál, þrætu Fm. VII, 1397;Kgs. 10117; dœma of lifendr ok dauðaHeilag. I, 36435; dœma e-n med et Nomen tilføiet i Akk. dvs. ved Dom be-stemme at en skal være noget, f. Ex.skógarmann, fjörbaugsmann Nj. 145(240); dœma e-n til dráps dvs. til at dræbes, Flov. 14761; dœma e-n til út-legðar Bp. II, 9122; dœma e-n afsínni sœmd dvs. ved Dom berøve en sin Ære, Værdighed, Bp. II, 9119; dœmae-t brott or e-u dvs. ved Dom bestemme,at noget skal borttages fra et Sted:dœmdi Narfi biskup laxagarðinn brottor ánni DN. VIII, 837. 18; d/eo/ma e-me-t dvs. tildømme en noget, f. Ex. dauðaBarL. 328; Post. 15831; dœma e-m m.følgende Inf. dvs. ved Dom paalægge enat gjøre noget; dœmda ek þeim brœðrumfyrrsagða jörð, en Einari af at látaDN. II, 328.

Part of speech: v

Possible runic inscription in Medieval Futhork:ᚦᚯᛘᛆ
Medieval Runes were used in Norway from 11th to 15th centuries.
Futhork was a continuation of earlier Younger Futhark runes, which were used to write Old Norse.

Also available in related dictionaries:

This headword also appears in dictionaries of other languages related to Old Norwegian.

• Old Icelandic - Geir Zoëga's Dictionary