Ein

ein

einn, ., pron. indef. og Talord (fem. & n. ein, eitt) 1) en som Talord; þars ek hafða eitt (lær) etit Hm. 68;þat er honum rétt hvárt sem hannvil, at stefna einom eða fleirom GrG.I, 1025; dró; undir höfuð sér einn búkinndvs. en af Kroppene, HeilaG. II, 65021;segir, at hann hafði drepit einn fjándanndvs. en af Djævlene, Bp. I, 5432; sœfðuþau einn uxann dvs. en af Oxerne, Stj.42917; einn ok einn dvs. en ad Gangen,en efter en: hversu einn ok einn bauðoss til sín HeilaG. II, 3818; i denneBetydning (mods. annarr 4) er det vel,at einn sættes foran Superlativ i for-stærkende Betydning (= allra): leo erþó einn framastr ok frægastr af öllumdýrum Stj. 919; ógurlig úhœfa at drepaþann mann, er einn hefir mesta hjalpvunnit Israels folki Stj. 45512 (1 KonG. 14, 45); er einn heiðinna manna hefirbezt verit siðaðr Flat. I, 26313; i For-bindelse med følgende annarr, þriði brugesgjerne einn, hvor man heller skulde ventedet tilsvarende Ordenstal, anvendt (som hinn fyrsti Fld. II, 15211; fyrstrElucid. 673); f. Ex. Urð hétu eina,aðra Verðandi - Skuld ena þriðjaVsp. 20; jvf Hm. 147 fgg; Vafþr. 20.22. 24; hann átti 3 sonu, hét einn A.,annarr E., þriði Þ. Flat. I, 22426 fg;einn tíma, annan tíma ok þriðja tímaDn. III, 10141; einir ero Chaldei,aðrir ero Girkkir, hinir þriðju eroEgyptar Barl. 1315; saaledes ogsaa: einn ok tuttugti (= fyrsti ok tuttugtidvs. 21de, Dn. V, 13016) Dn. V, 132 fg.351. 2) en, en vis, lat. quidam; einnvinr Þóris Fm. VI, 27716; einn munkrráðugr Barl. 1626; hann hefir þanneinn (dvs. saadan en) krapt með sér,er ek skal birta fyrir þér Barl. 1730. 3) en, nogen, lat. aliqvis; svá bar tileinn dag Stj. 40911; þeir eru ok einirsem ermafrodite heita Stj. 797; þérerut einir spejarar Stj. 21235; gerðusttil einir heiðnir víkingar at biðja hennarFlat. I, 24216; foran Talord bruges einir som nökkurir (se nökkurr 5) iBetydningen "omtrent": þar af (dvs. afmine 11 Kjør) vil ek slá einar 3 Bp. II,14412; heimtust saman einar 5 þúsundirþeirra riddara, er eigi vildu flýja Alex.11118; þér skulut dikta í nátt eina 5versa af lítlu æfintýri Clar. 229; einir- aðrir dvs. nogle - andre: einir tókudúka ok aðrir rekkjublæjur Klm. 29538;einn hverr dvs. en eller anden, nogenhvilkensomhelst, lat. aliquis, = einhverr,einshverr Kgs. 13526; Dn. II, 1723; einnok annarr se under annarr 2; eitt okymist dvs. et og andet HeilaG. II, 6128;einir ok ymissir = einir ok aðrirymissir, ymissir ok aðrir (dvs. forskjellige,baade den ene og den anden, enten denene eller den anden): einar ok ymissarþjóðir Stj. 8826 jvf 2139; hans veggirvóru af einum ok ymissum ágætumsteinum gjörvir Stj. 20430 jvf 20628;hann býðr henni taka af sér í blót-skap eina hluti ok ymsa Flat. I,19124; jvf Stj. 24727. 4) nogen i Modsæt-ning til ingen, lat. ullus; især med enforegaaende Nægtelse: bað hann mikeigi né eitt eta úhreint Stj. 40924; lifaþeir né einir þriggja tiga manna Guðr.3, 5; nema (= né) ek halsaða herjastilli - eino sinni Guðr. 3, 4; fékk ekenn eigi fengit eins dags ró HeilaG. II, 64931; engi - einna dvs. slet ingen, alde-les ingen: lögsögumaðr skal svá gerlaþátto alla upp segja, at engi vita einnamiklogi görr GrG. I, 20918; kvað ekkisvá einna ágætt, at eigi mátti verðaannat slíkt Mork. 1967 (Fris. 20621jvf Fm. VII, 169); fátt er svá einnahluta, at örvænt sé at hitti annat slíktOH. 752 (jvf Fm. IV, 175); en Afæn-dring af denne Udtryksmaade er følgende,hvori einna forbindes med et Superlativ: þá hann þat finnr, er með frœknumkemr, at engi er einna hvatastr (=engi er svá einna hvatr, at eigi hittiannan slíkan) Hm. 63; jvf Fafn. 57;er einna var kallaðr vitrastr í NoregiFm. VII, 13822; hann hafði einna mannabezt fylgt konungi Mork. 1563; Hítd.6521; Fm. IX, 25825; Flat. I, 559; mensom einna med følgende Superlativ harfaaet samme Betydning som allra i saa-dan Stilling, er dette ogsaa = allra ifølgende Exempler: allir Danir ok einnamest dœtr Þorkels Fm. VI, 252; kon-ungi mundi eigi duga at - herja áinnlenzkt folk ok þar einna sízt, semmestr var styrkr landsins Flat. I, 5727;ogsaa: þessir hlutir firra eins (= einna)mest mannsins bœn guðs augliti Barl.9015. 5) alene; eru þau tvau ein hjúndvs. de to Ægtefolk alene, BorG. 1, 310jvf 3, 137; sendi m. - orð, at G.mundi vera einn heima Nj. 77 (11330);E. kvað meira vert en orða einna Nj.83 (12310); Guðrún skyldi ein ráðafyrir fé þeirra Laxd. 34 (872); þá nótteina, er hann ferr á braut morguninneptir Frost. 13, 119; láta konu eina dvs.forlade sin Hustru, skille sig ved hende, Fm. VII, 17114; Leif. 5414; Stj. 38422;konungr reið á veiðar ok varð einnsínna manna Herv. 2052; sá einn veit(men ingen anden) Hm. 19; lifir viðvín eitt Grimn. 19; hann mátti ekkihafa hjón með sér nema fá ein EG.76 (18125); vinna til matar eins Flat.II, 12619; þá er hón sek mörkum 3af sínu einu fé BorG. I, 316; ek emjarl einn dvs. kun, ikke andet end Jarl, MaG.* 114; var þat (handklæði) raufareinar Nj. 117 (1768); G. - segir þettaprett einn Sturl. I, 40020; höfðu ekkinema ígangsklæði ein EG. 18 (3331);sendit mik aptr i einum serk (dvs. udenandre Klæder end serkr) með engumpening Bev. 2329; berr með einumkyrtli stendr hann, er - Post. 4888;hann hafði ekki laust útan einn möttulyfir sér ok í einum kyrtli undir HeilaG.I, 6091; hann hafði eina handöxi vápnadvs. intet andet Vaaben end en handöx,Sturl. II, 1619; með okkr einum hjónavar sá háttr, at hvárt okkart hataðiannat HeilaG. I, 4927; - einn sér ellersér einn dvs. alene, for sig selv: hannvar einn sér Sturl. I, 38812; munkreinn bygði sér einn i eyðimörkinniHeilaG. II, 5054; Kgs. 112; Pr. 28727;einn er hann sér um sefa Hm. 94;einn við sik d. s. SE. II, 146; einnsaman dvs. alene uden at have nogenhos sig, Hm. 49. 99; Barl. 4627; Dn. III,39 (468); þú fær hvárki hvíld einn samanné með öðrum HeilaG. II, 64928; konaferr, er eigi ein saman dvs. er frugt-sommelig (= ferr, er með barni) Fld. III,5768; Dpl. 1522; Bret. 6 (1249); Konr. 553;einn samt = einn saman HeilaG. II,64926; Stj. 35430; at einu dvs. alene, kun,= at eins: ef guð væri réttlátr at eins,þá myndi manngi hjalpast, en ef hannværi miskunnsamr at einu, þá myndimanngi fyrdœmdr verða Homil. 11823;svá at einu hafa fundir orðit við Gunnar- at fáir hafa af því sigrast Nj. 69(10323); því at einu dvs. alene i det Til-fælde, Fm. IV, 1959; einu = at einuOH. 32. 6834. 17330; Fris. 1929. 2197. 6) en og den samme; skala gestr veraey í einom stað Hm. 34; vóru svein-arnir upp fœddir báðir í einu þorpiHeilaG. II, 19730; nú stendr pannan íeinum loga glóandi útan HeilaG. II,801; eigi er ein tala enne fyrre manna(dvs. Fortidsmenneskenes Tale lyder ikke ens om), hve l/av/ong veret hefþi heim-staþan áþr guþ léte hingat berask Rimb.49 a1 (41); þó at A. - heyri margan eittok hit sama hljóða Post. 48513; alltskal Brynjolfi fyrir eitt, til eins komadvs. komme ud paa det samme, Fm. I,208; Flat. I, 23325; verða yfir einumeð e-m at - dvs. komme overens mednogen (jvf vera yfir eins under eins),Dn. I, 4785; í einu dvs. uafbrudt: siglduí einu norðr fyrir Finnmörk Fld. II,1743; drekkr af í einu Post. 4859; íeinni d. s. (jvf í þeirri) Fld. II, 51124;einn ok - dvs. den samme som -: fórSvíum allt á eina leið ok DönumFlat. I, 48413; svaf í einu herbergi okhinn Bp. I, 8512; jvf HeilaG. I, 37621.II, 19730; allr einn dvs. aldeles den samme:þat er allt eitt orþ guþs ok spekþ hansHomil. 1623; þat er allt eitt ok himinnHomil. 16221 jvf 23; othi er (dvs. betyder)allt eitt ok eyra Stj. 795; leo upp ágirzku er allt eitt at segja ok kon-ungr upp á norrœnu Stj. 41 jvf 1232;þessi orð sæls Johannis glosar Bedaok segir, at allt sé eitt ok þótt hannhafi svá talit: engi &c. Post. 8755;segja þeir þessa alla eina verit hafaok Agar egiptzku Stj. 39235; Bp. II,16331 jvf 14023; Flat. I, 37621; allteitt ok - dvs. aldeles ligesom: skrifaðiá steininum allt eitt ok á krömmumsnjó HeilaG. I, 70819; jvf Stj. 39237;Bp. II, 16331; á einn hátt sem - dvs.paa samme Maade som - Klm. 1582;allt at einu dvs. alligevel, ligefuldt, ikkedesto mindre, Fm. VI, 1037; Klm. 24521;HeilaG. II, 5974; allt at einu at - dvs.omendskjønt: allt at einu at veröldinsýnist viðr hann vel lifa - þá - Thom.717 jvf 16413. 24723; ek em eigi -, alltat einu þó at ek hafi nú fyrir þínumaugum fundit svá mikla miskunn Stj.422; verandi þó allt at einu viðr kon-ungs vígslu at herra páfinn fyrirbyðiþeim Thom. 2009; þó at þú þjónaðiríllum, þó var hann allt at einu þínnherra; Fm. I, 218; einn veg dvs. paasamme Maade, ligesaa, ligeledes, =einnig, einnug: drap þá alla átta höfð-ingja, er at mótgangi höfðu verit viðkonung, ok einn veg Áka Ingv. 2 (144 a2).

Part of speech: adj f pron indef talord

Possible runic inscription in Medieval Futhork:ᚽᛁᚿ
Medieval Runes were used in Norway from 11th to 15th centuries.
Futhork was a continuation of earlier Younger Futhark runes, which were used to write Old Norse.

Also available in related dictionaries:

This headword also appears in dictionaries of other languages related to Old Norwegian.

• Old Norse - Cleasby & Vigfusson Dictionary