Eins

eins

eins, adv. ser efter Formen ud som Gen. Sing. af einn, men opføres her særskiltfor 3 forskjellige Betydningers eller An-vendelsers Vedkommende, hvori det dogikke ligefrem kan betragtes som saadanteller ikke etymologisk kan ansees derfor: 1) overens, i Overensstemmelse, saaledesat flere Ting falde sammen med hinandeni den ene eller anden Henseende: kváðunauðsyn á vera, at þeir sættist okværi allir eins (dvs. forenede jvf verðayfir eino Dn. I, 5786), ok mundi fáttvið þeim standa Flat. I, 14211; alltvar eins at gera þat ok kasta munk-inum dvs. alt kom, det kom ganske udpaa det samme, det ene at gjøre dette, det andet at opgive Munkelivet, Heilag.I, 43923; bar eins við ok (dvs. det gik tilpaa samme Maade som) í ValþjófsstöðumBp. I, 87121; allt eins ok - dvs. aldeles ligesom, - allt eitt ok -: allt einsok rakkar metja með tungu Stj. 39240;allt eins dvs. hvorledes det saa end gaar, ligefuldt, alligevel, = allt at einu Heilag.II, 662. 12535; Post. 4895. 56317; ek ætlaþó útan allt eins Gunl. 5 (2165); jvfPost. 56310; þó at eigi sé allir -,skolum vér allt eins búa þetta vártlið Klm. 13831. jvf 13514. 19612; Post.56021; allt um eins d. s. Clar. 318;allt at eins d. s. Stj. 1018. 15012. 179. 2715.274; allt at eins varð hann - yfirstiginn,at hann fyndi fyrstr galdra fjölkyngi Stj.10125. 2) i Udtrykket fyrir eins dvs. hvadder end maatte være i Veien, hvad det endskal koste: þessi maðr vildi fyrir einsfinna Karlamagnus Klm. 1565. 1617.19716. 24116; Heilag. I, 4101; en efhann (nl. bóndi) gerir eigi svá (nl. kirkjuá jörðinni), þá á konungr jörðina, okkomi aldri undir bónda síðan ok skalkonungr f. e. kirkju á gera NGKr.1318; en at seinsta kosti (út lesit)áðr en handgengnir menn taki orlofeptir jól fyrir eins Hirðskrá 546. 3) alene, kun, = at einu: er ek hafa áðrspurn til eins Fm. IV, 1398; at einsd. s.: þótt - hefðak a. e. mína hús-karla Flat. I, 7531; hjarta Pharaonisharðnaði a. e. við þessa sýn Stj. 26726;í ánni a. e. skulu þeir eptir vera Stj.2702; nautin a. e. skulu eptir veraStj. 27628; lízt mér þannig a. e. ámenn þína, at - Fm. VI, 3805; látagera Ólafskirkju - með sínum a. e.(= sínum einum) kostnaði Fm. VII,1847; einn at eins (dvs. kun en) en eigifleiri Stj. 7415; saa betyder at eins ofte:"netop saa meget som, men heller ikkemere" f. Ex. andi var í brjósti hans a. e.dvs. det var netop saa meget, at Aandenikke havde forladt ham, Heilag. I, 25116;höfðu heyrt, at úkunnir brœðr vóruókomnir a. e. dvs. netop var ankomne, Heilag. II, 45813; údauðr at eins dvs.næsten død, Fld. II, 3995; því at einsdvs. alene i det Tilfælde, Gul. 15614.1579; Fm. IV, 17629 (= því eina OH.7534; því at eina Flat. II, 9022); eigiat eins - heldr ok (eller: heldr) dvs.ikke alene - men ogsaa, Fm. VI, 139.224. 301. Dette at eins svarer tydelignok til gsv. at enasto, at enost (se Schlyter 135. 137 under enaster, enost;jvf Fornsv. Legend. III, 2127), saa at eins maa ansees som en Forkortelse af einasto Dat. Sing. n. af Superl. einastrse Fornsv. Legend. III, 4525 fg; DGr.III, 6468 fgg

Part of speech: adv

Possible runic inscription in Medieval Futhork:ᚽᛁᚿᛋ
Medieval Runes were used in Norway from 11th to 15th centuries.
Futhork was a continuation of earlier Younger Futhark runes, which were used to write Old Norse.

Also available in related dictionaries:

This headword also appears in dictionaries of other languages related to Old Norwegian.

• Old Icelandic - Geir Zoëga's Dictionary