Fyrri

fyrri

fyrri, adj. comp. fyrstr, adj. superl. somer foran, har den første Plads i Rækkeneller Ordenen; 1) med Hensyn til Sted,= fremri, fremstr, mods. eptri, apt-astr; fyrri fœtr (= fremri fœtr) Bev.23510; fara (þeir Tofi ok Egill) síðanunz þeir koma á fund Valgauts jarls,ok gengr T. fyrri ok kveðr hann síðanFlat. II, 1465; hvar er nú Sigurðrseggja dróttinn? er frændr mínir fyrriríða Brot. 5 (6); gerum svá harðahríð, at þeir snúa undan, er fyrstireru Flat. II, 34516; steikari skal núfyrstr ganga ok sitja innstr, en ek skalsitja ýztr Pr. 4292. 2) med Hensyn tilTid, mods. efri, efstr (jvf efri 3); síð-arri, síðastr; vin þínum vér þú aldregifyrri at flaumslitum Hm. 122 (121);ætla ek á engan mann at leita fyrri,en gjalda grimmliga mótgerðir okvansœmd Fm. VI, 10915; er þat ráð,at vér verðim fyrri at bragði Fm. IX,28810; sá kraptr, er fyrri er umb-liðnum hlutom en fremri (dvs. sildigere)þeim, er verþa mono Leif. 33; í fyrralagi dvs. tidligen, i det tidligste: keisarigékk í fyrra lagi til svefns, en þeirsátu eptir brœðr Mag. 941; fór sváfram hit fyrsta sumar, at ekki varðtil tíðinda Eg. 84 (21111); þat samasumar spurði Ó. konungr, at skip þatvar horfit, er hann hafði sent til Fær-eyja it fyrra sumar -; konungr fékkþá til skip annat ok þar menn meðok sendi til Færeyja eptir skatti,fóro þeir menn ok léto í haf, en síðanspurðist ekki til þeirra heldr en tilenna fyrri OH. 12926; plœgði hannfyrstr manna jörðina Stj. 421 jvf11010 fg 16. 19. 25; fjórir fyrstir (dagar) íjólum Borg. 1, 142 jvf Frost. 2, 265;strengdi þá heit, at verða þess mannsbani, er fyrstr unni á Ó. konungi Flat.II, 35331; hinn fyrri hlutr vetrar dvs.den første Halvdel af Vinteren, Eg. 84(2127); í fyrstu hríð OH. 2177; fráhinni fyrstu stund ok til hinnar efstu,síðustu Kgs. 11927. 30; Mariumessa fyrri,hin fyrri (mods. m. hin œfri Gul. 187;m. síðarri JKr. 235; önnur Maríu-messa Frost. 2, 246) Gul. 175; Borg.1, 147. 3, 195; Eids. 1, 96. 2, 86; Mariu-messudagr hinn fyrri (mods. m. hinnsíðarri NBKr. 104 fg; NGKr. 144 fg)NBKr. 98; NGKr. 138; JKr. 225;Ólafsmessa fyrri, hin fyrri (mods. Ó.hin œfri Gul. 1816; Ó. síðarri, hinsíðarri JKr. 237; NBKr. 1112; NGKr.152; önnur Ólafsmessa Frost. 2, 55. 245)Frost. 2, 268; Eids. 1, 95. 2, 85; Gul. 174; Ólafsvaka fyrri (mods. Ó. síðarriJKr. 2611) JKr. 2610; hvor fyrri anven- des om en forbigangen Tid, betegnesderved ofte den næstsidste af det Slags:jólin fyrri en nú vóru dvs. som gik næst forud for den sidste, Flat. II, 35325;frá þí, er þú talaðir þegar í gjár okhinn fyrra dag (Vulg. heri et nudiustertius) Stj. 26034 (2 Mos. 4, 10);messodagr stendr á mánadag, þá skalbjóða hinn fyrra (ikke den nærmest fore-gaaende) sunnudag (men Søndagen iforrige Uge), svá (dvs. saa og) ef stendrá týrsdegi, en ef stendr á óðinsdegi, þámun bjóða á hinum næsta (dvs. nærmest foregaaende) sunnudag Borg. 1, 137 jvf3, 204; hinir fyrri menn dvs. Fortidens, Oldtidens Mennesker, Stj. 858; Flat. II,2434; Rimb. 49 a1 (41); yðrir fyrri frændrdvs. eders Forfædre (jvf Fm. XI, 42218;Stj. 13932) Fm. I, 2525 (Flat. I, 38433hvor fjándr maa være feilagtigt for frændr); á fyrrum tímum dvs. fordum, Heilag. II, 29812; efter sin Betydning (først, den første i Rækken) gjør fyrstrTjeneste som det til einn 1 svarende num. ord. f. Ex. hverjar vóro þær 6(syndir)? - fyrst ofmetnaðr, önnursynd vas óhlýðni -, en þriðja syndvas ágirni o. s. v. Elucid. 673; sá erhinn fyrsti (hlutr) at þiggja at þérlíf, sá annarr at kyssa þik, ok sáenn þriði at - Fld. II, 15211; ligesom det anvendes i Forbindelsen fyrsti oktuttugti til at danne Ordenstallet: "enog tyvende", idet dog i begge disse Til-fælde einn bruges paa samme Maadeeller til at udtrykke det samme, se s.308 a15 fgg; fyrsta, hit fyrsta dvs. førsteGang: beiðir þú nú fyrsta (dvs. nuførst, og ikke før) fresta, er lokit erlífstundunum (= lat. nunc spatiumpoenitentiae requiris, ubi vitæ tempusimplesti dvs. implevisti) Heilag. II, 4183;þá hit fyrsta skal þeirra þraut lyktastFlat. I, 27628; þá hit fyrsta tók hannnökkut at finna - meginleysi sínnaskurguða Barl. 14721; þat er boð várt-, at þú berir herra erkibiskupi -þat vitni, sem - um testamentumherra Marcusar, þat fyrsta sem (dvs. saa snart som) þeir krefja þik DN. II, 415;guð þakki yðr firir alla dyghd okvinskap, er þeer hafer oss jamfnan,teet siðan fyrsta (dvs. lige fra den første Tid) er vér kannadomzst DN. VIII,1462.

Part of speech: adj comp

Possible runic inscription in Medieval Futhork:ᚠᛦᚱᚱᛁ
Medieval Runes were used in Norway from 11th to 15th centuries.
Futhork was a continuation of earlier Younger Futhark runes, which were used to write Old Norse.

Also available in related dictionaries:

This headword also appears in dictionaries of other languages related to Old Norwegian.

• Old Norse - Cleasby & Vigfusson Dictionary
• Old Icelandic - Geir Zoëga's Dictionary