Gull

gull

gull, n. 1) Guld, = goll, lat. aureum;gull ok gimsteinar SE. I, 127; Alex.9312. 17017; Stj. 59613; Klm. 28430;Barl. 8728; Heilag. II, 1313. 13217; Bp.I, 13432; jvf ags. gold and gimmas(jvf Bosw.2 477 a54), g. eng. gold and jimme K. Regel i Germanistische Stu-dien 1, 188; gull ok gersimar Troj.25 (12827); Alex. 9312; Didr. 1042. 1387;Fm. VI, 1569. 4422; OH. 10934. 37; Dn.III, 3929; Homil. 1441; jvf g.eng. goldand gaersume K. Regel l. c. 1, 187;ormr lá í pallinum, hann var svámikill, at -; kórónu hafði hann sérá höfði ok - -, eigi skorti gnóttgulls undir honum Konr. 7524; Fáfnirbrást í orms líki ok lagðist á gullitSE. I, 35618; jvf Fm. XI, 15813. 16;mörk gulls Fm. VII, 2353; Jómsv. 6435;5 peninga beztu, er koma á háaltari,útan gull á hverr kórsbróðir at hafa,er messuviku á, á hvern dag Dn. III,3419; sylgja meðr gull (dvs. af Guld)Dn. IV, 4572; hvert hár þótti hennior gulli Trój. 4 (1222); búa e-t gulli,með gulli Didr. 1149; Stj. 30618; gullilagðr Didr. 11413; gulli merktr Didr.801. 11424; litr sem gull Didr. 11426;reiðingr hestanna glóaði við gull Flat.I, 35920; gullit glóar viða í götunniFld. I, 9214; auðkendr at vápnabúnaðisínum, er glóaði af gulli ok björtustáli Klm. 2891; þetta gull glóar ímínum sjóð Didr. 11524; it gjalla gullok it glóðrauða fé Fafn. 20; rautt gullSE. I, 11420. 2405; Didr. 11410. 21. 11522;Konr. 5733; gerðu þeir mannlíkan orrauðu gulli ok or hvítu silfri Hb.17; þá er þú sátt höfuðit róðunnar,ok var þat af rauðu gulli gort Flat.II, 29821; af rauðu gulli ok skíru silfriFlov. 18656; hann (nl. hringrinn) var í 13 hlutum, ok í sumum hlutum lýsi-gull en í sumum rautt gull Þ.Jón 111 jvf15 (121 a26. b3); rautt gull okbleikt gull (jvf Herodot 1, 50) á ekki saman nema nafn eittFlat. II, 3004; í Pulkro kirkju standaþau þrettán sæti, er várr herra J. Chr.sat í með postolum sínum, ok eru þauskínandi öll með tendruðu (dvs. tandr-rauðu, jvf tandrauðu gulli med Vari-anten taundruðu gulli Partalop. 76) gulliAR. II, 422 a17; tandrrautt gull Mag.137; Clar. 1353 (jvf brent gull Clar.940. 64); hreint gull (= Vulg. aurumpurissimum) Stj. 56322 (1 Kong. 6, 21);tíu aurar í skæro gulli smiðaðo Dn.IV, 2539; brennt gull Clar. 940. 64; Pr.815; Klm. 28637; jvf s. 184 a22 fgg; næsta gull? Fm. V, 34527; malit gull(jvf t. so ist er unsern herrn von F.verfallen einen metzen gemallens goltsOsterreichische Weishümer VI, 10717;lat. de auro molendo secundum Flan-drenses Quellenschriften für Kunst-geschichte, herausgeg. v. R. Eitelberger v. Edelberg VII, 73) dvs. Guldstøv, pulve-riseret Guld (saadant som bruges til For-gylding? jvf 2 Mos. 32, 20?): gjölnargulli mölno roðnar OH. 1593 jvf 28320 ;eigi fær keisarinn hestinn, þó at hanngefi mér 20 klyfjar af mölnu gulli Flov.18652 jvf 17130 ; gef mér líf, ok man ekgefa þér 100 sinnum vág mína af mölnugulli Flov. 18652 jvf 18120. 18417 fgg; malit gull var á milli steina fyrir límitPartalop. 710; ligesom Folkesproget har malit gull i følgende Udtalelse: hó (nl.Pigen) æ só trúæ, at ein gjædna kanlæggja male gudl fy henne (nl. udenat hun skal røre det eller tilegne signoget deraf), hvilken er hørt for ikkemeget lang Tid siden i Hardanger, udenat dog Meddeleren heraf, skjønt indfødtder, kunde sige, hvad der her betegnedesved malet Guld; og det samme Udsagnskal ogsaa være brugt af en i Kristianiabosat, men i Sverige født Kvinde; baritgull er ogsaa et Udtryk, hvis Betydningikke er klar (om det betyder knust ellersmedet Guld): hár hennar var - -svá fagrt sem barit gull Gunl. 4 (206&vl 6); sá hefir hár svá mikit okfagrt sem barit gull Didr. 24127; fig. grípa gulli á við e-n dvs. lade det være sigmagtpaaliggende, gjøre sit bedste for atfaa fat paa en, opnaa noget hos ham: hann sagði þeim, at hón myndi eigibjóða þeim fyrri, en þeir hefði funditkonung, fyrir orðs sakir, at svá þikki,sem ek gripa gulli á við þá Nj. 3 (61);(61); gríp nú gulli á við konunginn, oklát sem þú þykkist þar öll ráð eiga,sem hann er Flat. I, 18138. 2) Finger-ring af Guld, = fingrgull. Heilag. I,54332 jvf29 ; Bp. I, 1199 (jvf 30811. 35834);Þ.Jón. 293. 11 (= fingrgull 126 a4); Sturl.I, 37733 &fgg. . I, 1658 jvf6; og samme Be-tydning har gull vel ogsaa Sturl. II,1651; Bp. I, 87712 fgg; Vatsd. 3 (726).5 (932); Stj. 25426.

Part of speech: n

Possible runic inscription in Medieval Futhork:ᚵᚢᛚᛚ
Medieval Runes were used in Norway from 11th to 15th centuries.
Futhork was a continuation of earlier Younger Futhark runes, which were used to write Old Norse.

Also available in related dictionaries:

This headword also appears in dictionaries of other languages related to Old Norwegian.

• Old Norse - Cleasby & Vigfusson Dictionary
• Old Icelandic - Geir Zoëga's Dictionary