Handöx

handöx (handǫx)

handöx, f. Haandøx, sandsynligvis en saadan Øxe som man gik med, idetman fastholdt den med Haanden, derhvor Skaftet var forenet med Bladetmen lod Skaftets anden Ende berøreJorden naar man under Gangen ellerstaaende støttede sig paa den (jvf hafði- mikla öxi í hendi. Flat. II, 2503;Illugi spratt þá upp ok hafði eina hand-exi (stóra öxi Flat. II, 15828) í hendi Fbr. 463; hann gékk við eina öxi stóra MaG. 1162. 64; eyxi hafði hann í hendi, svart-leggju, þá er hann gékk optliga meðSturl. II, 955; hann vildi eigi flýja okstuddist á öxi sína Sturl. II, 7236; ein-hvern dag studdi hann (nl. Adam, dahan havde levet 932 Vintre i Dalen Ebron)sik með öxi sínni ok tók at ryggjastok hugleiða mart - - ok leiddisthonum þá lengr at lifa HeilaG. I, 29816(Anal.2 20413); se ogsaa om Brugen atgaa med Øxe Hyltén-Cavallius Värendoch Virdarne II, 228 fg); hafði korn-kippu í hendi en í annarri hendi hand-öxi, hann gengr á sáðland sítt ok sárþar niðr korninu ok lagði guðvefjar-skikkju sína niðr hjá sér ok öxinaNj. 53 (825); jvf þá reiddist G. ok hjótil hans með handöxi Nj. 17 (2719);Gautr rauði hljóp at ok hjó með hand-eyxi yfir herðar mönnum, ok kom höggþat í höfuð Karli OH. 15810 (Flat. II,24822); tók hann þá handexi vel mikla,ok reiddi annarri hendi sem harðastok laust hamrinum á hausinn (af Egils opgravede Lig) EG. 90 (22912); Eyjolfrhefir sverð ok handöxi Vígagl. 354;hann hafði eina handöxi vápna Sturl. II, 1619; hann gat fengit sér handöxiaf manni, ok hjó í höfuð nafna sínsSturl. I, 14731; þá hjó A. hártaug, erskipit var fest með, ok var hón fer-föld, ok tók handöxin eigi í sundr alltbandit Sturl. II, 1794; köstuðu grjótieða handöxum eða skeptiflettum OH. 2175; ags. handæx = lat. dextralisnævnes Th. Wright Anglosax. and old english Vocab. ed. Wülcker I, 22122jvf dextrale Du Cange II, 1, 73; G.eng.handax i The Lay of Haveloch theDane ed. by W. W. Skeat v. 2553;ligesom ifølge Hewitt Ancient armoursand weapons I, 50, der i The Statute of Arms of King William of Scotland (1165-1214) findes følgende Forskrift:et qui minus habet quam 40 solidos,habeat Gysarm quod dicitur Handaxe.Denne handöx maa have været et forde nordiske Folk eiendommeligt Vaaben,som i sydligere Lande var bekjendt under Navnene hache norresche se Romande Rom herausG. von H. Andresen II,358 v. 8281, og hache danoise se Höf.Leb. II, 26410, hvorefter der omtales af Richerius Senonensis (i Böhmers Fon-tes rerum German. III) V, 15, at Stras- burgerne vare bevæbnede med saadanne asciis, quos Franci haches danoisesapellant; og Afbildning af en saadan hache danoise, hentet fra et gammelt Haandskrift findes Höf. Leb. II, 181.I arabiske Beretninger om Russerneheder det ogsaa, at de altid bare med sig en Øxe, se Vilh. Thomsen The Rela- tions between Ancient Russia and Scan-dinavia and the Origin of the Rus- sian State s. 32 (Ryska Rikets Grund-läggning genom Skandinaverna s. 3826); ligesom Væringerne ( afbyzantinske Forfattere omtales som -, , se Du Cange Glossarium ad scriptores med. et inf.græcitatis I, 17551 fg

Part of speech: f

Orthography: Johan Fritzner's dictionary used the letter ö to represent the original Old Norwegian (or Old Norse) vowel ǫ. Therefore, handöx may be more accurately written as handǫx.

Possible runic inscription in Medieval Futhork:ᚼᛆᚿᚦᚯᛋ
Medieval Runes were used in Norway from 11th to 15th centuries.
Futhork was a continuation of earlier Younger Futhark runes, which were used to write Old Norse.

Also available in related dictionaries:

This headword also appears in dictionaries of other languages related to Old Norwegian.

• Old Norse - Cleasby & Vigfusson Dictionary
• Old Icelandic - Geir Zoëga's Dictionary
• Old Swedish - K.F Söderwall's Dictionary