Heit

heit

heit, n. 1) Løfte som gjøres eller gives, hvad der loves eller er lovet; a) omnoget godt, som man ønsker sig, harbegjæret: verðr opt heitum heimskrmaðr feginn Þ.stang. 554; Einarr minnt-ist þess, at Knútr konungr hafði heitithonum jarldœmi yfir Noregi ok sváþat, at konungr endi ekki heit sítt(heit sín OH. 2282) Flat. II, 3712;Bergþóra rœddi við Njál, er hón sáféit (som Gunnar havde betalt i Bøderfor Atles Drab): efnt þikkist þú hafaheit þín, en nú eru eptir mín heit;eigi er nauðsyn á, at þú efnir þau (dvs.opfylder dem), segir Njáll Nj. 38 (592 fg jvf 5712 fg); munu yðr heit hans öllföst dvs. alt hvad han lover eder vil han holde, Eg. 8 (133); þá fór Skirnir ok baðhonum konunnar ok fékk heit hennardvs. Løftet om hende, SE. I, 12215 &vljvf heitkona; b) om noget ondt, hvor-med der trues (jvf heitast): hafði hannþá frammi heit (&vl hót) ok harðyrðiBarL. 19412; var hann í minnisdrykkjumeð hirðmönnum, en var þó útanbrautar ok stóð undir heitum ok íll-yrðum Bp. I, 72829; c) om religiøse Løfter som gjøres i Haab eller med Bønom guddommelig eller lignende Hjælp: þáiðraðist hann sínna heita, gékk á orðsín við þann milda konung (hvorvedhan havde lovet sig til Tjeneste i hans, nL. Olaf den helliges, dýrðarhús) OH. 24812 jvf 24717. 19 (Flat. II, 38516 jvf 38422); urðu - á þat sáttir, at þeirskyldu heita á guðin, at þeim gæfi byrat sigla burt frá Noregi nökkur tilheiðinna landa; svá var heitit stofnat,at þeir skyldu gefa fé ok 3 sálda ölFrey, ef þeim gæfi til Sviþjóðar, enÞór eða Óðni, ef þá bæri aptr til Ís-lands Flat. I, 3074 (jvf Fm. II, 161 fg,hvor slá í heit er = stofna heit); berrþá suðr í Íslandshaf ok suðr fyrir Ís-land ok heyra grunnföll alla vega fyrirsér; þá rœðir biskupsefni, at allirmenn skyli ganga til skripta ok -,ok skyldi stofna heit; - - þeir heitaat gefa alin af sekk hverjum ok göratil Róms ok gefa halfa mörk vax maðrhverr til kirkna SturL. I, 12515; þat várstofnaði Gizurr heit til guðs ok hinsheilaga Ólafs konungs á várþingi, atvatnfasta skyldi jafnan fyrir Ólafsmessuina fyrri alþjóð manna á Íslandi, varþat heit þá fest ok játat af allrialþýðu; - - varð ok svá við umheitit, at bati varð á veðráttu bæðiskjótr ok góðr SturL. II, 25912 fgg; efla,taka heit, = stofna heit: ganga síðanupp á eyna ok efla þar heit mikit okheita til byrjar sér GísL. 9017; tókhann þá heit mikit til guðs SturL. II,2824; vil ek, at því játi þér, at þatheit, er ek ræð upp at taka, skulu þérallir undir ganga, nú skulu vér allirkalla til guðs ok sællar Maríu ok hinshelga Ólafs konungs með bœnum helg-um; lauk konungr svá sínu máli, atþegar áttu þeir handfesti at heitinu,at allir skyldu undir þat ganga, semkonungr sæi fyrir Konung. 2427. 32 (jvfFm. VIII, 54 fg; Flat. III, 553); hónheitr því með at láta gera kerti þat, ertœki um höfuð henni, síðan festir hónheitit, ok sofnar brátt eptir þat envaknar alheil Bp. I, 1845; H. segir:heita skulum (vér) á hinn heilaga Olafkonung, festa síðan heit sín, en hér ereigi greint, hverju þeir hétu Flat.. III,30426; semr ríki maðr heit annat tilalmáttigs guðs ok virðuligs n. -, athann skal gefa - -, með þeirri bœn,at -; sem hann hefir fest heitit,gengr - Heilag. II, 13228. 32; tók hann(nL. sira Ásmundr á Medallandi) viðreinni kú, er gaf Sveinn á Flœkisandiok aðra þá, sem gefin var í heit, erfyr vinnst lík Auðunar Kalfsk. 54 b20;H. fór nú - at offra dróttni heit sínok hátíðligar fórnir (Vulg. ut immo-laret domino hostiam solennem etvotum suum) Stj. 4299 (1 Sam. 1, 21);d) om Gjerning, Bedrift som man paa-tager sig at udføre til sin egen Berøm-melse: strengja e-s heit (= heitstrengjae-t) Jómsv. 704. 7. 13 (Flat. I, 18012. 22.1812. 20); Harð. 14 (4216. 432 fg); Svarfd.1963. 68. 70. 74. 2) et Slags Ydelse, som oppe-bares til bedste for det hellige Land ognævnes mellem tvende andre saadanneYdelser eller Afgifter, nemlig gjafir og krosslausnir (ligesom heitafé L. 11mellem gjafafé og krosslausnir, saa at heit her maa ansees være = heitafé).Dn. II, 2216.

Part of speech: n

Possible runic inscription in Medieval Futhork:ᚼᚽᛁᛏ
Medieval Runes were used in Norway from 11th to 15th centuries.
Futhork was a continuation of earlier Younger Futhark runes, which were used to write Old Norse.

Also available in related dictionaries:

This headword also appears in dictionaries of other languages related to Old Norwegian.

• Old Norse - Cleasby & Vigfusson Dictionary
• Old Icelandic - Geir Zoëga's Dictionary