Henda

henda

henda, v. (nd eller nt) 1) eg. gribe med Haanden (hönd) men ogsaa: tage fatpaa, eller paa anden Maade faa Tag i,sætte sig i Besiddelse af noget; beiddihón (dvs. hun bad om Tilladelse til at)fara þar eptir, sem vér skerum akrinn,ok henda, ef nökkot stendr eptir eðafýkr frá oss Stj. 42215 jvf 4 (Ruth 2, 7);hann lék á 3 handsöxum í senn svá,at jafnan var eitt á lopti, ok hendiöll at oddinum Flat. I, 36819 (Fm. II,169); hann kastaði heininni í lopt upp,en er allir vildu henda, þá skiptustþeir svá við, at - SE. I, 2206; G.hafði þá hent böllinn (dvs. knöttinn) okrak undan, en aðrir sveinarnir sóttueptir eg. 9 (783 jvf knatttréit 7725);sauðir vóru í rétt reknir ok ætlaðirtil skurðar, ok er þeir hendu sauð-ina, hjólp einn sauðrinn at SigurðiFm. VII, 21821 (Mork. 20412); mennfóru ok vildu henda skjarra sauði okkvíoðu á flugabjörgum ok vildu þarhöndla Bp. I, 33018; hann (nl. foru-stugeldinginn Fleygi) var verra at hendaen aðra sauði Heið. 18 (3306); svínhurfu frá Ingimundi ok fundust eigifyrr en annat sumar hausti -, þauvóru stygg vorðin; I. safnar mönnumtil at henda svínin Vatsd. 15 (2627); sváer friðr kvenna þeirra, er flátt hyggja- -, sem skyli haltr henda hrein íþáfjalli Hm. 89 (90); hlaupa þrælarhans á brottu, - hann reið þegar atleita þrælanna - - þeir hendu þræl-ana enn fleiri þar, sem síðan eru ör-nefni við kend eg. 80 (19316); E. rakflóttann - ok drap hvern mann, erhann náði, en er E. hafði hent þá alla,er hann vildi, þá - eg. 55 (11420);hendu hvárir men fyrir öðrum svásem viðkómust Fm. VIII, 16813; hón(nl. kettan) hendi allar (nl. örvar) meðhváptunum ok beit í sundr Flat. I,53012; hann hendir sker þau, er á leið-inni vóru (der hvor han svømmede), októk þar hvíldir Fbr. 10419 (Flat. II,22324); henda glöggliga þat hóf, hversustríðliga hann skal hinum ríka aptrhalda, at -, svá ok með mundangshófi fram at draga hinn fátœka Kgs.10529; spakir menn henda á mörgumið Flóam. 19 (1404); kváðust eigi hafareiður á hent (hvert hann fœri þaðan)Nj. 89 (1317); líða nu eigi langar stundir,áðr G. hendir sakar á þingmönnumÞóris Ljósv. 13134; mjöl nökkut höfðuþeir til atvinnu sér, henda ok af sel-um Flóam. 22 (14314); henda gamanat e-u dvs. gjøre sig en Fornøielse af noget, eg. 40 (773); Vígagl. 242; Fm. IX, 24929; hann henti skemtan at sög-um ok kvæðum Bp. I, 10919; hendasaman dvs. samle: þat er líkt, at afþressum fróðleik megi hann flestar skiln-ingar saman henda Kgs. 13927; hverj-um manni er full nauðsyn at hendaþau orð saman, er alþýða mætti dragatil skilningar Anecd. 13 (14). 2) berøre, vedkomme, = taka 29; tíðendi þau,er bæði okkr henda Vatsd. 5 (109);tíðindi þau, er mik tóku henda í aftökufrænda míns Fm. VI, 37022; skal eksjá um fémál hans ok um þat annat,er hann tekr at henda Nj. 3 (513). 3) komme over en, vederfares en, faldei ens Lod; mun engi sá þar hafa verit,er jafnmikit happ hafi hent sem hannFm. VI, 32821; má, at hana hendi eigislík úgipta í annat sinn Nj. 13 (234);þó at þessi glœpr (&vl þenna glœp) -hafi hent Jonathan son mínn Stj. 45432;svá er mér sagt, at Ásbjörn frændamínn hafi hent (= sótt OH. 11919) glœp-ska mikil Flat. II, 23321; jvf OH. 23219;segir svá, at hana hafi fyrrmeirr slíkrglœpr hent Frost. 11, 1412; ef þú vissir,hversu margar úgiptur þann mannhenda (&vl hendir), er - Ridd. 5815; súskömm skal oss aldri henda Fm. XI,27013; hvat hefir þik þess hent, Björn!er konungr vil dauða þínn Flat. II,598; hvat íllt hefir yðr hent (&vl tilhanda borit), ok hvern skaða - hafitþér fengit? HeilaG. I, 4191; kvað þatduganði menn henda at falla í bar-daga Vatsd. 24 (3931); þú skalt mikaldri af höndum láta, hvat íllt sem mikhendir Frs. 931; men i denne Betyd- ning bruges henda ogsaa upers. medPersonens og Tingens Akkusativ: aldriskal mik þá skömm henda Stj. 47132;skal oss aldrigi þá skömm henda eg. 46 (9226) jvf ovenfor: Stj. 45432; Ridd.5815; hverja skyldu þá henti til at takavel við konungi Fm. VIII, 238 &vl 4) give, tildele? kvóðuzt ekki kunna athenda orðreiðu (&vl orðrœðu) til slíkrastórmæla, er - HeilaG. II, 29132; send-ust fjárhugi, hendust heiptyrði Am. 85 (88).

Part of speech: v

Possible runic inscription in Medieval Futhork:ᚼᚽᚿᚦᛆ
Medieval Runes were used in Norway from 11th to 15th centuries.
Futhork was a continuation of earlier Younger Futhark runes, which were used to write Old Norse.

Also available in related dictionaries:

This headword also appears in dictionaries of other languages related to Old Norwegian.

• Old Norse - Cleasby & Vigfusson Dictionary
• Old Icelandic - Geir Zoëga's Dictionary