Hirða

hirða

hirða, v. (rð & rt) 1) tage Vare paa noget, agte, vogte, = geyma, gæta; hann varforverksmaðr góðr ok tekinn til þess,at honum hirðist skjótarr hey (at hanfik snarere bjerget Hø), en öðrum mönn-um Eb. 30 (5219); hey mikit lá á vellin-um um daginn, er hirða skyldi Þorskf.6421; hirðir Fm. XI, 6430 = varðveitirJómsv. 6217; en er þeir vóru mettir,þá hirði Arnljótr leifar þeirra Flat.II, 27332; er hann kom heim, þá hirðiÁsgerðr slœðurnar þar, sem áðr váruEg. 83 (2097); hirða fé í fylsknum Alex.4416; jvf Didr. 33321; Pr. 4722; munuenn eigi öll (glœpyrði þín) mælt, er þúhirðir í hjarta þínu Pr. 5029 (Anal.11779); féngu þar margar gersimar okhirða sér þat Gyð. 227; hirða (dvs. haveunder sin Bevogtning) fé manns Grg.II, 14622; styrkjast svá af sumrinu, atþeir hafa yfrit afl at komanda vetritil þess at hirða sik (= gæta sín Kgs.127) í köldum djúpum Kgs. 1217 jvf133; af því, at þú ert mín ætt oknáskyldr frændi, þá hirð þik hér íhjá mér Stj. 17125; muntu þar verahirðr frá öllum háska Pr. 2086; jvfHirðskrá 273 fgg. . 820 b55; þeirallir, sem réttir hirðmenn vilja vera,þeim berr vel at hirða sik frá ölluþví, er únýtt er Hirðskrá 279; at hónværi þar hirð fyrir öllum úfriði Pr.21217; einstigi var þar þat eitt, erþeir vóru allir hirðir, ef þess væri velgætt Fm. VII, 5619; ek þóttumst hirðrþegar ek kom á bak hesti þessumLaxd. 63 (18530); þikkjast nú hirðir okhaldnir Flat. I, 14119. 2) skjule, gjemme(jvf hyrða); ek veit svá mikit fé hirt ískóginum, at - El. 649; gangit núheldr báðir upp í turninum ok hirðistþar El. 858 jvf 11; fjóra daga hefir hónhirt hann ok haft hann í rekkjo sínniÆf. 6835. 3) bryde sig om; hann hirðiraldri, at hverjum hann kaupir, ef hon-um er heimilt selt Flat. II, 22838 (OH.11432); jvf Partalop. 2514; konungrok Þ. horfa á, meðan hann gerir þetta,en hann hirðir þat alllítit Didr. 14217;hirða eigi um e-t dvs. ikke bryde sigom, ikke tage Hensyn til noget (jvf hirta2), Fm. IV, 14711. IX, 24312; Flat.II, 22920; Klm. 4167; Post. 32614; El.9412. 15; hann hirði eigi, þótt hann génginær klæðum Loðins Fm. VII, 1672;hirða at m. Inf. dvs. skjøtte om at gjøreen Ting; þeir vóru herklæddir sínum(rettere: hinum) beztum herklæðum,er nökkurr riddari hirti at bera Par-talop. 143; fyrir því, at hann hirtiekki at hitta yðr Heilag. II, 59610 jvf62014; ekki hirðir ek at lifa Stj. 16830;hirð eigi bruges paa samme Maade ogi samme Betydning som lat. noli forImperativ med tilføiet Nægtelsespartikel:hirðit eigi at óttast Stj. 2208. 3913 jvfStj. 4216. 42419. 44912. 15; Hom. 443. 6 fg;ligesaa hirð-a Am. 38; Guðr. 2, 28. 31.

Part of speech: v

Possible runic inscription in Medieval Futhork:ᚼᛁᚱᚦᛆ
Medieval Runes were used in Norway from 11th to 15th centuries.
Futhork was a continuation of earlier Younger Futhark runes, which were used to write Old Norse.

Also available in related dictionaries:

This headword also appears in dictionaries of other languages related to Old Norwegian.

• Old Norse - Cleasby & Vigfusson Dictionary
• Old Icelandic - Geir Zoëga's Dictionary