Hjól

Old Norwegian Dictionary - hjól

Meaning of Old Norwegian word "hjól" in Norwegian.

As defined by the Johan Fritzer's Old Norwegian dictionary:

hjól: hjól, n. Hjul (jvf hvel) 1) Vognhjul; heið-ingjar höfðu vagna járnvarða, mikinnfjölda, á hjólum at hleypa á fylkingarsínna úvina Fm. VI, 1458; svá segist,at þar (ved Stranden af det røde Hav.)sýnist enn ok tést harðla vissulig merkiok minningar þessarra tíðinda upp áþann hátt, at hjólanna kringlur okkerrnanna tingjur megi þar sýnastStj. 2886; hjóla gang ok gnisting ótt-ast þeir (nL. Løverne) nökkut Stj. 7116. 2) Solskiven; sólin hafði sum svá seztí sjáinn, en sumt hjólit stóð í samastað þar til, er - (lat. ille (nL. Solen) cum aliqua jam mergi coepisset exparte, restitit nec prius occubuit quam)Heilag. II, 4169. 27; hér birtist fagrt mið-degi þá, er sólin skínn í hæsta hjóliPost. 48227. 3) Hjul som Straffered-skab, nemlig fæstet i horisontal Stillingpaa en opreist Pæl (stagl, Steile), idetman derpaa henlagde Personens Legemei udstrakt Stilling, enten a) medens hanendnu levede, for derpaa at knuse hansBen ved Radbrækning, ogsaa efterat manhavde knust dem, eller b) efterat hanvar aflivet ved Hængning eller Halshug-ning (se Du Cange III, 631 fg; Höf.Leb. II, 152); lét v. konungr taka Þétt-leif Eðlarsson ok brjóta í hjóli Fm.XI, 372 (jvf gd. han a thær at brennæforæ ællær í hjul at brütä Er. sj. L. 2, 15); morð eru hörðum hjólum hegndSE. II, 2155 (jvf gd. þa mughu þe dœmahan a hjul (= lat. in rota districtocorpore suspendatur) Sk. L. 7, 15);Hjul anvendt som Straffe- eller Pinsel-redskab paa en anden Maade omtalesi Katarinas Legende (i Texten somhvel, i Varianten som hjól) Heilag. I,416. 4) se fórnarhjóL. 5) Omvæltning,Forandring, Omskiftelse i Tingenes Stil-ling eller Forholdenes Beskaffenhed (jvflat. rota fortunæ); leika á hjóli dvs. væreubestandig, underkastet Lykkens Omvex-linger: at yðrar sœmdir mætti eigiá hjóli leika Thom. 4014; háttr erheimsins, at allt leikr á hjóli: annatklífr upp en annat steypist Æf. 4815;mér þykkir á hverfanda hjóli mjökum hans hagi Grett. 9726; er nú þarkomit hans tímum, at héðan af lýtrhjólit dvs. at det nu er paa Heldingen, gaarned ad Bakke, Thom. 33426.

Part of speech: n

Possible runic inscription in Medieval Futhork:ᚼᛁᚮᛚ
Medieval Runes were used in Norway from 11th to 15th centuries.
Futhork was a continuation of earlier Younger Futhark runes, which were used to write Old Norse.

Abbreviations used:

f.: Feminin.

gd.: gammeldansk.

L.: Linje.

lat.: latinsk.

m.: Masculin.

n.: Neutrum.

nl.: nemlig.

s.: substantiv.

v.: Verbum.

Also available in related dictionaries:

This headword also appears in dictionaries of other languages related to Old Norwegian.