Horn

horn

horn, n. 1) Horn i eg. Forstand, saadant somdet forefindes paa levende Væsener, f.Ex. paa Hjort: SE. I, 12822; Sól. 55; paaHornkvæg: Eb. 63 (11813. 16; Landsl. 7,3723; harðr í horn at taka dvs. vanskeligat vinde Bugt med, faa Magt over (jvfEb. 63 s. 11829); Flat. I, 41137. II, 6438(OH. 6036); Fm. XI, 2218; Heilag. II,5635; Saturi hafa horn á hafði (dvs. höfði)svá vaxit sem geitarhorn Barl. 13528 (jvfIsidori Origines XI, 3, 21); er sú þjóð,er hornfinnar heita, þeim er horn niðr-bjúgt í enni ok eru mannætur Hb. 2914(AR. II, 441 a7); Ordet forekommer medBetydningen af Hornkvæg i følgendeForbindelser: þar skal mœta horn horniok hófr hófi Gul. 843; Landsl. 7, 414(jvf om lignende gsv. og gd. Udtryks-maader Schlyter 281 a); hverr maðr skalsik ábyrgja við horns gangi ok hófsGrág. 37315; svá at klauf skal gangimóti klauf ok horn móti horni Dn.II, 40330. 2) høi Rygfinne paa visseHvalerter (Finhvale, Rørhvale) Folkespr. böxl; heitir hvalakyn eitt sléttbaka, oker ekki horn á baki Kgs. 3018; finnandaspik skal skera niðr frá horni ok aptrí síðu allt til beina inn Frost. 14, 1011;Bjark. 14511. 3) Horn som Instrumenttil at blæse paa (jvf Höf. Leb. I,435 fg; v. Gay Gloss. I, 442 b under côr), især for dermed at give Signal iHæren, til Krigsfolket (jvf herhorn, horn-blástr) eller sammenkalde Folket til móti Kjøbstaden o. s. v. Klm. 386 fg; kómofram í rjóðrit varðmenninir ok blésuþegar í horn sín OH. 13528; nemahonum stefni - horn í kaupangi tilmóts Frost. 3, 242. 4) Drikkehorn,Horn at drikke af. SE. I, 1563 fgg; eg.44 (864. 15); Sturl. II, 15810; Flóam. 26(1523); Dn. II, 18923. IV, 35925. 43217;eitt horn silfrbúit Dn. IV, 45741; eitthorn sem Gapen heitir Dn. II, 66815. 5) Diehorn; þá drakk hann horn semlébarn Fris. 1819 (Yngl. 29); Ólafr -var svá gamall, at hann lá í rekkjuok drakk horn Vatsd. 46 (7628). 6) etSlags Kar som anvendtes ved den kirke-lige Gudstjeneste (jvf lat. cornu DuCange I, 1223), vel til Opbevaring af dethellige chrisma (jvf 1 Sam. 16, 11). DI.I, 40829. 7) Hjørne, Vinkel, = skaut 1; þatvar í fjórum sínum hornum bundit meðfjórum lindum eða dreglum (jvf sániðr síga dúk mikinn - með fjórumskautum Post. 16831) Post. 4222, jvfblæjuhorn = blæjuendi Laxd. 55(1638. 14); settu hann (dvs. himininn) uppyfir jörðina með 4 skautum, ok undirhvert horn settu þeir dverg SE. I, 501;Hrungnir átti hjarta þat, er frægt er-, með 3 hornum SE. I, 2744; jvfferhyrndr, þrihyrndr; horn hefir áttaen höfuð ekki (i en Gaade om Ternin-gen, hvori Meningen skjules under dendobbelte Betydning af Ordet horn, sombetegner baade Horn og Hjørne) Herv.2548. 33912; skýtr í tvau horn, dvs. det (upers.) gaar i to forskjellige, modsatte Retninger: þá skýtr í tvau horn meðokkr dvs. da ere vi uenige, af forskjelligMening, Fm. VI, 20214; skauzt mjökí tvau horn um (dvs. der var stor For-skjel paa) búnað þeirra Eb. 13 (1430);skaut mjök i tvau horn um heimturfrá því er verit hafði dvs. der blev storForskjel mellem før og nu, det blevmeget anderledes end det før havde været (med Hjemhentningen af Faarene) Band.1117; allmjök skýtr þessu í tvau horndvs. jeg er meget uenig med mig selv omden Sag, min Mening derom gaar snarti den ene og snart i den anden Retning; Mag. 933. 8) Hjørne af en Bygning eller lignende, f. Ex. altarishorn, söng-húshorn; Snorri Þorvaldsson settistá horn garðsins Sturl. I, 31113: hlaupaum horn e-m dvs. løbe en forbi saa atman ikke bliver bemærket af ham, hanikke faar Øie paa en, kommer til Kund-skab derom: Þ. kvazt eigi vilja hlaupaum horn Hrafni, svá at hann ættieigi kost at finna hann, ef hann vildiSturl. II, 2241; hann spurði, at E.hafði riðit norðan or Eyjafirði, ok þeirnökkurir menn allt it efra fyrir ofanbygðir allar, ok ætluðu svá at hlaupavestr um horn þeim Oddi Sturl. II,17931; ekki er mér þó um þat (dvs. jegskjøtter ikke om), at B. hlaupi hér sváum horn oss, at vér finnim hann eigiLaxd. 84 (2339). 9) Krog, Vraa indeniet Værelses Hjørne hvor to af dets Væggestøde sammen, = rá II, hyrning (jvf stofu-horn Svarfd. 1536); frá horni kórsins,AR. II, 418 b3; þrællinn hljóp útar íeldhúsit ok varðist þar or horni einuDraum. 13216 (Anal. 1864); mjólkrketillstóð í húsinu í horninu Ljósv. 196;skeljakarl sat útarr í horni hjá staf-körlum, er þar vóru; - - látit hannheldr fara útarr í horn Mag. 2157. 2213;jvf útarliga í halm se 1ste Bind s.71051 fgg; sunr þýborinn, ef honum ergefit frelsi frá horni ok nappi dvs. saaat han ikke i Lighed med stafkarlar,þrælar og andre þýbornir menn maahave sit Tilhold i Sopevraaen (jvf A.Bondesen Jon i Slätthult (Stockholm1880) Side 2018; E. Sundt om Renlig-hedsstellet i Norge (Kristiania 1869)s. 108. 202; og "Skamkrogen" hvori manhenviser uartige Børn; hvorom se under hnappr I, jvf horna, hornungr og RA.489 fg; Grimm Kinder- und Haus-märchen Nr. 78) Frost. 10, 475. 10) Vinkel i en Firkant eller Triangel (þrí-hyrningr). Script. rer. Danicarum II,192. 11) Forbjerg, fremstaaende høitFjeld som hindrer Udsigten til hvad derligger hinsides, f. Ex. i fjarðarhorn, jvfTanahorn i Østfinmarken; i hvilken Be-tydning Ordet ogsaa forekommer i flereStedsnavne: í jörð þeirri sem Hornheitir ok liggær í Hausskæins kirkjusókn í Rennesœy i Ryghia fylki Dn.IV, 457 (35327); Horn i Sylling Sogn EJb. 10122; i Faabergs Sogn Dn. III,1206. 9; i Ramnes Sogn EJb. 6516. 7313.19725; Horn paa Hadeland ved Rands-fjorden, Romsdalshorn.

Part of speech: n

Possible runic inscription in Medieval Futhork:ᚼᚮᚱᚿ
Medieval Runes were used in Norway from 11th to 15th centuries.
Futhork was a continuation of earlier Younger Futhark runes, which were used to write Old Norse.

Also available in related dictionaries:

This headword also appears in dictionaries of other languages related to Old Norwegian.

• Old Danish - Otto Kalkar's Dictionary
• Old Norse - Cleasby & Vigfusson Dictionary
• Old Icelandic - Geir Zoëga's Dictionary
• Old Swedish - K.F Söderwall's Dictionary