Húsbóndi

Old Norwegian Dictionary - húsbóndi

Meaning of Old Norwegian word "húsbóndi" in Norwegian.

As defined by the Johan Fritzer's Old Norwegian dictionary:

húsbóndi: húsbóndi, m. (= búsbúandi, húsbóandi,se disse Ord) 1) Manden eller Herren i Huset, Husfaderen. Grág. 2616; þáreiddist húsbóndi (Vulg. pater fami-lias) Leif. 486 (Luc. 14, 21); vígt vatnseldi hann húsbúanda nokkvor sjúkomLeif. 16818; Páll þóttist eiga at ráðahýbýlaháttum, er hann var húsbóandiHeilag. II, 1896. 2) Mand i hvis Hus eller Herberge nogen (e-s) opholder sig; kom at kveldi til bóanda eins góðsþess, er honom veitti herbergi fyrirguðs sakir -, vaknaði, hann felmsfullr- ok sagði sínum húsbóanda (sagðihúsbóanda) OH. 24821; sagði húsbóndaFlat. II, 38525) hvat - Hom. 16113. 21 (OHm. 113 s. 8330. 36); gáfu þeir fyrsthúsbónda sínum (lat. hospitibus) Pr.11526 (Sallust. Jug. c. 13); hann ferrskyndiliga til húsbónda þess, er hannhafði verit með áðr Flov. 12535 jvf1246. 16050. 56; mods. húskarl, heima-maðr o. desl.: alvesæll ertu Þóriraustmaðr, er þú sitr hjá, en nú erveginn Egill húsbóndi þínn ok mágrNj. 63 (9721) jvf 58 (8915). 60 (9415-17);kennir hann (nL. Þorleifr melrakki)hér Hánef húsbónda sínn (jvf hann(dvs. Þorleifr) kemr til Hánefs ok skorará hann til vistar - ok tekr Hánefrvið Þorleifi L. 25. 27) Vem. 452; ekhefi áðr orðit missáttr við húsbóndamínn Laxd. 63 (18524); Lóðinn kallaðisik svá húsbónda gullsmiðsins ok hanskonu sem fyrrsagð(r)ar Jóronnar, sembréf Loðins váttar, at hón var hanshúsmaðr, ok at ei sparði Loðinn fyrr-sagðum gullsmið ok hans konu umgögn ok anboðe heldr en Jóronno Dn.V, 548. 3) Gaardeier i Kjøbstaden, somhar andre boende tilleie hos sig, =garðsbóndi; ef húsbondi er sjúkr eðasárr, þá skal garðsmaðr hans beravápn hans til þings, en ef einn hverrgarðsmaðr hans er sjúkr eða sárr eðafeiri, þá er húsbóndi skyldr at látabera vápn þeirra til þings ByL. 3,137. 9: hverr er rýfr þessa skipan, þágjaldi húsbóndi sá, er hús byggiröðrum en hér segir, - ByL. 6, 830;svá húsbóndi ok kaupmaðr sem kon-ungsmaðr ByL. 6, 1012; Páll (lögmaðr iÓsló) sagði þat lög vera með firir nefn-dra góðra manna samþykt ok þeirrahúsbónda, er þá váro saman kallaðirmeð lúðri til húsfastra manna stefnutil ymisra manna erenda ok nauð-synja staðarins Dn. V, 6517 fg. 4) Ægte- mand, = bóndi 3; mínn húsbóndi(Vulg. dominus meus) görist ok stór-liga gamall Stj. 1195 (1 Mos. 18, 12);hón sá sínn herra ok húsbónda standayfir sér Klm. 575. 5) Principal i Mod- sætning til Fuldmægtig (umboðsmaðr);gaf hann kvittan ok öllungis liðuganfirir sik ok sínom húsbónda Dn. I,4609 jvf 3.

Part of speech: m

Possible runic inscription in Medieval Futhork:ᚼᚢᛋᛒᚮᚿᚦᛁ
Medieval Runes were used in Norway from 11th to 15th centuries.
Futhork was a continuation of earlier Younger Futhark runes, which were used to write Old Norse.

Abbreviations used:

c.: Capitel.

desl.: deslige.

f.: Feminin.

fg.: følgende.

L.: Linje.

lat.: latinsk.

m.: Masculin.

n.: Neutrum.

nl.: nemlig.

s.: substantiv.

S.: Side.

v.: Verbum.

Also available in related dictionaries:

This headword also appears in dictionaries of other languages related to Old Norwegian.