Hvaðan

hvaðan

hvaðan, adv. 1) hvorfra, hvoraf, i spør-gende Betydning, hvor der er Tale omStedet, hvorfra noget har sin Oprin-delse, kommer, er udgaaet, tages, hentes;seg þú þat -, hvaðan jörð, mánidagr um kom Vafþr. 20. 22. 24. 26;hvat manna ertu? eðr hvaðan ertukominn, eða hvert skaltu fara Fm.IX, 5532; hitt veit ek eigi, hvaðanþjófs augu eru komin í ættir várarNj. 1 (219); þess er fyrst leitanda,hvaðan skurðarskírn hófst Hom. 8416;skulum vér minnast, hvaðan hann (nl.krossinn) helgaðist, eða hvat hannmerkir Hom. 1428; D. spurði, hvaðanhann kom Stj. 49419; þá er hón vissihvaðan hann var (dvs. vidste hans Her-komst) Str. 6220; jvf Stj. 49520; þóttistengi vita, hvaðan vindr var á Fm. VIII,5511 jvf norðanveðr; þessi hinn samimælti við hinn danska: hvaðan af lön-dum (dvs. fra hvilket Land) ertu? Pr.41610; jvf Gunl. 7 (2223); hvaðan afdvs. hvoraf: hvaðan af vissir þú, at Saulværi dauðr? Stj. 49532. 2) fra hvilketsomhelst Sted, fra hvilkensomhelst Kant;koma þeir heilir hvaðan Hm. 152 (156);æ kemr einn hvaðan Fsk. 209 a (14141);hvaðan æfa dvs. fra alle Steder (jvfhvaðan æfa under Nr. 3, særlig Flat.I, 93. 116): þar dróst saman lið mikit,ok kom hvaðan æfa til Fm. VIII,11412; hvaðan sem dvs. uden Hensyn til,uden at det gjør nogen Forskjel, hvor-fra saa end: reykelse stöðvar blóðrás,hvaðan sem renn Pr. 4732; þóttisthann vita, at hann var sannr spámaðr,hvaðan sem hann hefði þann spádómFlD. I, 12125. 3) paa hvilkensomhelstKant eller Side; vakti Flosi til viðSörla, at hann myndi ríða til alþingismeð honum, ok bauð honum fé til;eigi veit ek þat, segir Sörli, meðanek veit eigi víst, hvaðan Guðmundrhinn ríki stendr at mágr mínn, þvíat ek ætla honum at veita, hvaðansem hann stendr at dvs. paa hvad Sidehan stiller sig, hvilket Parti han tager,Nj. 135 (2149 fg); hvaðan æfa dvs. paaalle Kanter, rundt om: fór hann tilverks ok vann svá, at hvaðan æfa váruá honum hendrnar Grett. 10124; ernökkvamaðr sér þat, þá þótti konungisem hvaðan æfa væri augun á honum,skygnist hann nú um fast Flat. I,39617; Narfi reið við skjöld ok létgildliga, ok hvaðan æfa augun á sem áhrakdýri Korm. 6019 (154); þeir gleymduguði sínum, er þá frelsti undan valdiallra sínna úvina, er hvaðan æfa höfðuþeim ágang veitt (Vulg. de manibusinimicorum suorum omnium per cir-cuitum) Stj. 39812 (Domm. 8, 34); þustuþá borgarmenn hvaðan æfa at þeimmeð alvæpni or húsum ok herbergjumFlat. I, 9327; fundu eigi fyrr, en fjöl-menni dreif at þeim hvaðan æfa Flat.I, 1164; sýndist þeim, sem menn fœrihvaðan æfa (&vl alla vega nær) atþeim Sturl. I, 1692; at þú leysir lýðhans af hendi sínna úvina, er hvaðanæfa herja á oss (&vl á hann) =Vulg. de manibus inimicorum, qui incircuitu eius sunt Stj. 441 (1 Sam.10, 1). 4) hvorfor eller hvorom, dogkun med tilføiet af, men dels med dels uden paafølgende relativt er; hvaðan af(dvs. hvoraf, og deraf) manut þér allirvita, at - Stj. 26522; af þessu kallasthann, sem hann er, várr herra, hvaðanaf er David segir í psalminum: -Stj. 114; af þeirri mikilli elsku, semhann elskar sína unga, hvaðan af erþat hermist, at hann gefi þeim mjolk&c. Stj. 9117.

Part of speech: adv

Possible runic inscription in Medieval Futhork:ᚼᚠᛆᚦᛆᚿ
Medieval Runes were used in Norway from 11th to 15th centuries.
Futhork was a continuation of earlier Younger Futhark runes, which were used to write Old Norse.

Also available in related dictionaries:

This headword also appears in dictionaries of other languages related to Old Norwegian.

• Old Norse - Cleasby & Vigfusson Dictionary
• Old Icelandic - Geir Zoëga's Dictionary