Líkindi

líkindi

líkindi, n. 1) Skikkelse, Udseende (jvf lík 1,líki (n.) 1, líkneskja 1); skapaði hannmanninn í líkindi (jvf eptir várri líkingok líkneskju Stj. 1911 fg) guðs sjalfs (=til guðs líkneskju ok líkingar Stj. 2735= Vulg. ad imaginem dei 1 Mos. 1, 27)Pr. 6512; þeir segja hann ok hafa snúiztí líkendi (= í líkneskju L. 22 fgg) þeirrakvikinda, er - BarL. 13526. 2) Lighed, Lignelse; gengr enn til vaxtar virðingThome með líkindi nökkuru (dvs. omtrentpaa samme Maade), sem lesit finnstforðum af sœmdum Josef ok valdi yfirEgipto Thom. 30719; svá til líkendis,sem (dvs. saaledes som om) maðr værivaktr af svefni Thom. 48620. 3) Sam- menligning med noget (við e-t), Forholdaf større eller mindre Lighed med noget;vér erom breyskir ok lítilmagni tillíkendis viðr þá BarL. 557. 4) billedligt Udtryk, figurlig Betegnelse eller Frem-stilling af noget, hvorved eller hvorunderskal forstaaes noget andet, end hvad derligger i Ordets egentlige Betydning (jvflíkindadœmi, = líkneskja 3; þessararkir (ero) líkindi þeirra manna (dvs. veddisse Skrin betegnes, skal forstaaes deMennesker), er í heiminum hafa sik tilskrauts ok skarts BarL. 2125; þessir lutirero líkindi þeirra manna, er lengistunda eptir heiminum BarL. 573. 5)Tegn som fremkalder Forestilling, Formod-ning, Erindring om noget, Grund hvorafman kan slutte sig til noget, Anledningtil at tænke sig noget som sandsynligt;var þá eldsgangr svá mikill -, atmorguninn eptir sá engi líkindi Dana-virkis útan grjótit Flat. I, 11230; sögðuJakob þess líkindi (nL. vera), at dýrhefði banat syni hans Stj. 7414; dragaþau líkindi heldr grun á hans náttúrudvs. af de Omstændigheder kan man slutte sig til hans Natur, Kgs. 359; eigi fæek skilit til fulls um aldr þínn, hverlíkindi þat (nL. som du har sagt) mávera, at þú sér svá gamall, at - Flat.I, 35428 (Nornag. 685); líkindi er (þykkir),at - dvs. det er sandsynligt at -: öllumþótti líkindi, at J. drœgi saman herúvigjan Klm. 15911; mér þykki meirilíkindi (dvs. jeg finder det sandsynligere),at á Íslandi muni vera píslarstaðirKgs. 3514 fg; líkindi eru á e-u dvs. nogeter sandsynligt: firir hví þikir þér á þvílíkindi dvs. hvorfor finder du det sand-synligt, Flat. I, 1068; þeir görðust mann-vænligir, sem glíkindi eru á ok þeiráttu tilbrigði SturL. I, 229; deilist þat núí fleiri staði af, en mér þœtti glíkindiá vera GísL. 1372; vil ek, at þú farirmeð mér - ok sjáir, hver líkindi þérþykkir á vera dvs. hvad du synes, findersandsynligt, Grett. 15216 jvf 1; hann skaltaka búa sína ok fara þangat, er hannveit mest líkindi á (nL. vera, at Tyve-kosterne ere at finde), ok kalla búandaút ok beiða rannsaks Frost. 15, 82, jvf&vl; líkindi er til e-s = líkindi er áe-u: engi þótti líkindi til, at þeir myndusigr fá Fm. VIII, 14712; at líkindumdvs. efter de Omstændigheder, hvoraf mankan slutte sig til noget: segi skil á umvöxt ok yfirlit þeirra (nL. manndrápara),er hinum urðu at skaða, at þeir mættiþví heldr kendir verða at líkindum,hvar sem þeir kunnu fram at komaLandsL. I, 526; fara at líkindum: gaa,foregaa saaledes, som rimeligt kan synes:var vón, at á þat land mundi (nL. skipit)upp reka -, ef at glíkindum fœri Bp.I, 33815 (726); ganga at líkindum d. s.:þar var gengit mjök at líkindum þeirraskipti Bp. I, 5296; marka e-t at lík-indum dvs. finde noget rimeligt, sandsyn-ligt, slutte sig til noget: þá megom vérat glíkendom marka, hversu - HomiL.87; ráða e-t at líkindum dvs. d. s., tænkesig, forestille sig noget: þótti mér sáskaði miklu meiri, en ek mætti atglíkindum ráða Laxd. 33 (8219); þatmá at líkindum ráða, at þeir munu osstíðastir verða í vináttu, er - Heilag.II, 25624; engar munu fríðari en þínardœtr, ef a. L. skal ráða Band. 2825; sáatburðr varð enn, es mjök es á mótþví, es menn megi a. L. ráða Bp. I,33725 (624); sjá e-t at líkindum d. s.:þat má sjá at glíkindum, hversu mikillfagnaðr þeim mundi þá verða, es -HomiL. 820; Halli þóttist sjá at glík-indum, at hann mundi þessu öllu áleið hafa komit VígagL. 2254; vera atlíkindum dvs. være saaledes som mankunde vente sig: sýnist mér, sem þettamál sé komit í ónýtt efni, ok er þatat líkindum Nj. 123 (18724); eptir lík-indum = at líkindum: var þá líkaminnrotinn a. L. dvs. som venteligt var, Flat.I, 58236; frá líkindum dvs. anderledesend man kan tænke sig: var haussinnundarliga mikill, en hitt þótti þó meirrfrá líkindum (dvs. endnu underligere),hversu þungr hann var Eg. 90 (2299);svá undarliga mart folk sem þá hafðisaman samnazt -, þá þótti þat eigiminnr frá líkindum, hversu skjótt samn-aðrinn raufst þá, er - Flat. II, 36028(OH. 22016); með líkindum = at lík-indum, mods. frá líkindum: ef þettamætti vera með nökkurum líkindumeða hætti (dvs. om dette paa nogen na-turlig Maade lod sig forklare), þá máttiþat vera af því hinu sterka umbroti,er - Kgs. 3422; þykkir þat allt vel,es með líkindum ferr ok eðli SE. I,33820; til líkinda dvs. dertil, i den Hen-sigt, at det tjener til Præmisser for enSlutning, til at begrunde en Mening: erþat allt saman til líkinda ráðit (&vlleitt Fm. III, 52) um brottkomu Ólafskonungs, hvat er þeir menn hafa síðasttil hans sét, er þar vóru í bardaganumFlat. I, 49425 fg; ráða má þat til líkindahverr goðfúss maðr, með hverjum at-huga hann mundi - Bp. I, 5253; núskal þetta eigi hafa fyrir sannfrœði, atsvá sé -, nema heldr þat (nL. gera) atdraga slíka hluti saman til líkinda,er vænligast þykkir til vera Kgs. 3427. 6) = líkneskja 4; skoði hann -, hvílíkar,hugrenningar optast eru gjarnastar tilhans, ok geymi, at hann sinni ok sam-þykkist engum hégómligum þeirra lík-indum Stj. 14228.

Part of speech: n

Possible runic inscription in Medieval Futhork:ᛚᛁᚴᛁᚿᚦᛁ
Medieval Runes were used in Norway from 11th to 15th centuries.
Futhork was a continuation of earlier Younger Futhark runes, which were used to write Old Norse.

Also available in related dictionaries:

This headword also appears in dictionaries of other languages related to Old Norwegian.

• Old Icelandic - Geir Zoëga's Dictionary