Ljúga

ljúga

ljúga, v. (lýg, laug eller ló, loginn) 1) lyve,lat. mentiri; lýgr þú nú Am. 95 (97).100 (102); ek laug Hom. 1945; lýg ek,ef Þ. hefir eigi þetta sagt frá honumHeilag. II, 28525; guð sé mér hollr efek satt segi, gramr ef ek lýg Hirðskrá 78; Grág. 30618; ljúga (= telja rangtRimb. 5510 fg (1410)) paktar Rimb. 5520. 28.5612. 14 (1424. 157. 164. 7); Petrus laug(&vl ló) eigi (da han sagde): eigi manek neita þér, ef mér verðr auðit atdeyja með þér, ok hét því, er hanntrúði, at fram mundi koma Post. 1215;virðist sá eigi lyginn, er aptr hverfrfrá rangu verki til iðranar ok bœtirþat, er hann ló Leif. 249; hvar ermannfýla sú, er þetta hefir logit Nj.50 (808); var hann drepinn fyrir lognasök Alex. 2625; ljúga e-u á e-n dvs. lyve noget paa en, løgnagtigen beskylde en for noget: Stj. 6016 fg; dróttning hans(nl. Josefs) - vildi eiga samræði viðhann - ok er hón fékk þat eigi, þáló hón á hann Pr. 7420; vér ljúgumlýtum á annan á móti, en dróttinnsvaraði engu þá, er logit var á hannHom. 11220 fg; ef maðr lýgst sári á(dvs. lýgr sári á sik) eða særir hann siksjalfr Grág. 3048; ljúga e-n e-u d.s.:ef hann er loginn þessu máli OH. 14023;ljúga at e-m dvs. lyve for en i det, som man siger til ham, SE. I, 1101; Post.282 fg 4; Stj. 41634; Klm. 1805. 1991;Mar. 66326 fg; ljúga til e-s dvs. lyve i sin Tale om noget: B. kvað eigi logittil faðernis Finb. 6723; sveinninn esheimskr, ef hann ætlar móður sínaljúga til ljóss (= lat. de luce mentiri),þótt hann hafi myrkr ein reynd Heilag. I, 23516 (Gregorii Dialog. lib. 1 c. 1col. 373 a14). 2) vise sig upaalidelig medHensyn til noget (e-t); ljúga stefnu dvs.udeblive fra et aftalt Møde, hvortil maner skyldig at indfinde sig; ljúga stefnu,holmstefnu Finb. 858: Fld. II, 47719(Anal.2 26430); ljúgast e-m dvs. slaa en feil, saa at han bliver skuffet, faar se,at det lovede eller ventede ikke sker, at detomtalte viser sig ikke at være sandt ellerpaalideligt: Hrafn segir Sámi, at þeimmundi brátt eigi ljúgast úfriðrinn dvs.at de snart vilde faa se Ufreden komme, Sturl. I, 15835; nú skulu þér þegar ábraut fara, því at ei mun yðr eptir-förin ljúgast Heið. 24 (34714); hefiryðr þat sjaldan logizt, er ek sagða,þá er fundir várir hafa at borit (dvs.borizt) Fm. VIII, 13420; fær þat varlasvá glöggt sagt, at þat ljúgist hvergiKgs. 1436; upers. eigi má ek þat vita, atneitt sinn hafi jafnmjök logizt (dvs. atder nogensinde har indtraadt en saa storSkuffelse) í (um) fylgðina mína sem ímálagjöfina konungs Mork. 4826 (Fm.VI, 24512). 3) intr. slaa feil, vise sig upaa-lidelig, = ljúgast under Nr. 2 (jvf nederl.eller flamsk liegen dvs. missen, falen, fr. manquer De Bo Westvlaamsch Idioti- con s. 630 b25; misloopen, verkeerduitkomen, missen, falen Van Heller i de Taal- en Letterbode III, 294-296);eigi skaltu berjast með ljúgandi högg-um Kgs. 8519 jvf 26 fg; víst er, at hanntaldi á sik ljúganda lof Ridd. 1053;lýgr skjöldrinn nú at mér (jvf ljúgaat e-m under Nr. 1) Fris. 3832 (Hkr. 80919); lugu þá lindiskildirnir at þeimok dugðu eigi fyrir kesjum BirkibeinaFm. VIII, 413 &vl (Konung. 18516).

Part of speech: v

Possible runic inscription in Medieval Futhork:ᛚᛁᚢᚵᛆ
Medieval Runes were used in Norway from 11th to 15th centuries.
Futhork was a continuation of earlier Younger Futhark runes, which were used to write Old Norse.

Also available in related dictionaries:

This headword also appears in dictionaries of other languages related to Old Norwegian.

• Old Norse - Cleasby & Vigfusson Dictionary
• Old Icelandic - Geir Zoëga's Dictionary