Lýrittr

lýrittr

lýrittr, m. = lýréttr (for lyðréttr, = ags.leodriht Andreas 679; jvf gsv. at liuþritii Runeindskriften paa Ringen paa ForsaKirke i nordre Helsingland, se SophusBugges Afhandling om samme, særskiltAftryk af Christiania Universitets Fest-skrift i Anledning af Upsala UniversitetsJubilæum i September 1877, s. 2616 jvf498). 1) = landsréttr, lög; hafa lýritfyrir landi dvs. have lovmæssig Rettighed,Retskrav, som man kan gjøre gjældendemed Hensyn til en Landeiendom, somman i Henhold dertil kan verja Grág.42723. 4447 (jvf hafa eignarlýrit véllaustfyrir landi Grág. 41212 jvf 4; hafa lyritofyrir landi Grg. II, 7617. 21); verja landlyriti dvs. ved Forbud søge til Fordel forsig at gjøre gjældende de Rettigheder, manmener at have med Hensyn til en Land-eiendom, = verja e-t lögum, lögverja (jvffesta lög fyrir e-t, lögfesta), Grág. 422-429; med Personen, mod hvilken man søgerat værne om sin Ret, tilføiet i Dativ: verja e-m land lýriti Grág. 4271. 46211;Grg. II, 9219. 1081. 3; verja lýriti fyrir land= verja land lýriti (jvf festa lög fyrire-t) Grág. 4226; verja haga lýriti Grg.II, 10726; leysa land undan lýriti Grág.42318 (Grág. II, 8121 jvf 14); verja lýritiinnihöfn festarkonu Grág. 1618; honum(dvs. den som har faaet en Prest oplærttil sin Kirke) er rétt at verja lýriti inni-hafnir hans (dvs. forbyde alle og enhverat huse ham) Grg. I, 1815 (Grág. 2115);skal frændi veganda hvergi deila sam-visto við ens vegna frænda - -, enef sá görir eigi svá, þá á hinn kost atverja honum lýriti samvistona Grg. I,20318; ef maðr vill fara brot af landi,sá, er ómaga á, ok - -, þá skoloþeir menn, er standa til ómegðar eptir,ef hann ferr frá, verja honum lýritibrotför Grág. 1431; skal hann svá verjakviðmönnum lýriti at bera kviðu umhann, ef hann vill Grg. I, 10410 jvf 16;ef manni verðr grunr at því, at sá maðrvili á brott hlaupa af landi, er hannhefir at þinglausnom sök á hönd búit,þá á hann at banna honum för at lög-bergi ok verja lýriti stýrimönnum öllumok svá hásetum at ferja hann á brottaf landi Grg. II, 19924 (Grág. 22222);þá skal hann verja honum ísetuna(nl. í dómi) lyriti Grg. I, 4826. 2) =lýrittarvörn; áðr þeir fregna lýritinnGrág. 46214; jvf Grg. I, 10212; á sálýritr eigi at standa, enda verðr hannútlagr 3 mörkum, ok á þar at komalýritr á lýrit ofan Grág. 4226. 8; á sálýritr at standa tvenna 12 mánaðrfyr haga -, nema -, þá er lausslýritrinn, þegar er líðr ena fyrsto12 mánaðr Grág. 4281. 3; leysa landundan lýriti Grg. I, 8121 jvf 14 (Grág.42318); láta koma lýrit firir mál, sök(dvs. nedlægge Forbud mod en Sags Be-handling eller Fremme) á várþingi Grág.35612. 20. 25; Grg. I, 1034 (jvf Grg. I, 10212under lýrit); verja mál sínum lýritisjalfs (mods. láta goða lýrit koma fyrirsök Grág. 35625 jvf Grág. II, 64134 fgg;Grg. I, 1042 fgg; Nj. 144 (240); er rétt,at annarr maðr taki lýritinn af goðanumGrg. I, 1036 fgg jvf 10310; í þat vætti, athann tekr lýritit af goðanum en goðinnselr honum goða lýrit, löglýrit fullan atverja dómendum at dœma um sök þáGrg. I, 10314 fgg (jvf Grg. I, 10212 un-der lýrit). - Jvf. eignarlýrittr, goða-lýrittr, landlýrittr, löglýrittr.

Part of speech: m

Possible runic inscription in Medieval Futhork:ᛚᛦᚱᛁᛏᛏᚱ
Medieval Runes were used in Norway from 11th to 15th centuries.
Futhork was a continuation of earlier Younger Futhark runes, which were used to write Old Norse.

Also available in related dictionaries:

This headword also appears in dictionaries of other languages related to Old Norwegian.

• Old Icelandic - Geir Zoëga's Dictionary