Mega

mega

mega, v. (má, mátti, megat Stj. 16122.16227. 24834, men ogsaa mátt Heilag. I,41735) 1) formaa, have Evne eller Magttil noget, m. Akk. annan lemr hann atmega íllt ok styrkir annan at megagótt Heilag. I, 4695; skulu mikit þínorð mega við mik Nj. 116 (17517); ekkimá við margnum Flat. I, 30521; hvatmá hann (= hva máttugr er hann) SE.I, 384; svá at vér mættim ekki Am. 17;eigi eru Ásynjur helgari (nl. en Æsir),ok eigi megu þær minna (= eigi eruþær úmáttugri) SE. I, 8222; ekki meg-andi (= máttlauss) Fm. III, 15411; líttmegandi Vsp. 17; med følgende Infinitiv:være i Stand til, f. Ex. hvars hatr vexmeð hildings sonum, þat má ek bœtabrátt Hm. 154 (153); honum máttihvárki tortíma galgi né virgull Flat.II, 38915; hvilket Infinitiv dog ofte erudeladt og maa underforstaaes af Sam-menhængen: lemja man ek bogann, efek má (nl. lemja hann) Fm. X, 3626;leyndi sem hón mátti (nl. leyna) þeirrisótt Flat. II, 28927; hón var mikil oksterk, ok þegar hón mátti nökkut (nl.gera), gerði hón optarr íllt en góttHerv. 2106; þú væntir, at J. Kr. einnmegi þér meira (nl. afla) en allt þatBarl. 434; þá skilr maðr, at auðœfimega honum ekki (nl. gótt gera), heldrgera þau hversdagliga áhyggju þeim,er þau varðveita Post. 44914; hannmon almáttigr vera í goðdomenom,at engi mon mega honum (nl. ílltgera dvs. gjøre ham noget), er hann erslíkr í manndóminum Heilag. II, 332.930; mega sér nökkut dvs. være nogen-lunde ved Magt (eg. vel: kunne hjælpesig selv noget): var honum haldit tilvinnu, þegar hann mátti sér nökkutBp. I, 3513; setti Martinus fingr sínn(sína Heilag. I, 56131) í munn honumok mælti: bittu fingr þessa, ef þúmátt þér nakkvat Heilag. I, 6151 jvf46814; Homil. 447. 2) være saaledes vedMagt eller Helbred (se máttr 2), som ettilføiet Adverbium udsiger; var hannspurðr, hversu hann mætti (dvs. hvor-ledes han befandt sig, havde det, levede,jvf spyrja at mætti e-s) Fm. VI, 1371;jvf Fm. VII, 126; Sturl. I, 6913 fg 23; Klm.3302; hversu máttu? Már! Sturl. I, 1119;mega þungliga, þungt dvs. være haardthjemsøgt af Lidelser, føle sig meget be-sværet deraf, Mar. 15523. 15630; Heilag.I, 29633; mega vel, ílla dvs. a) befinde sigvel, ilde, Stj. 1719; Klm. 3303; Sturl.I, 6914. 24; A. konungr sendir syni sínumheilsuboð ok vel at mega (dvs. og Ønsketom, at han maa leve vel) Barl. 18017;b) staa sig vel eller ilde i Forhold tilandre, være dem overlegen eller under-legen, f. Ex. heyrðu þeir, at kallat var íleiðinu á þessa leið: þeir, er mik sjá,munu ílla mega, en þeir, er mik sjá eigi,ok ek fylgi, munn sigr hafa Mar. 9919;var komin s. dróttning - at sjá, hvárirbetr mætti (dvs. hvem der vare de andreoverlegne) Frankis menn eða Saxar Klm.4234; í þann tíð árs -, er dagr mámeira en nótt at lengd Frump. CI1;megandi maðr mods. ómagi, (jvf mag-andi under maga) Bp. I, 79119. 3) havefri Adgang til, m. Inf. (jvf kunna 12);(skal dœma) hverjum sína aura fulla,ef svá má, en ella jafnt skerða, semat skuldadómi Grg. I, 8525; graut mágera, hvárt er syknt er eða heilagtBorg. I, 14 (34915); halda máttu þessusæti, þótt hón komi sjalf til Nj. 3 (626);má þat á þessum (nl. vísum) augsýnast,at - Flat. II, 34132; þá verðr eptirþat, sem má (nl. verða dvs. da kommerder efter som Følge hvad der kan, hvadder muligen kan indtræffe) Þorskf. 4826;verðr, ferr þat sem má (dvs. det faargaa som det kan) Flat. III, 4067; Nj.24 (381); má yðr þat (nl. verða), semyfir margan gengr Eb. 32 (595). 4) væremulig, = mega vera; þeir spurðu,hversu þat mætti Fm. IX, 23919; kon-ungr sagði þat vel mega dvs. at detnok var muligt, Flat. I, 23235; þatþikkir mér mega Vígl. 606; hví muneigi vel (nl. vera), at við lúkim þessuaf? vel má þat Ölk. 1822 (71); má, at -upers. det er muligt, at - Fm. VI,39827 fg; IX, 3315; Fbr. 7418; Stj. 26029;Heilag. II, 57310. 6683; má þó, at -DN. VII, 13013; má enn, at svá séÍcel. sag. II, 2314 = enn má svá veraFm. IX, 52910.

Part of speech: v

Possible runic inscription in Medieval Futhork:ᛘᚽᚵᛆ
Medieval Runes were used in Norway from 11th to 15th centuries.
Futhork was a continuation of earlier Younger Futhark runes, which were used to write Old Norse.

Also available in related dictionaries:

This headword also appears in dictionaries of other languages related to Old Norwegian.

• Old Norse - Cleasby & Vigfusson Dictionary
• Old Icelandic - Geir Zoëga's Dictionary