Merkja

merkja

merkja, v. (kt) 1) mærke, sætte Mærke paanoget, = marka 1; merkja eyra á féGrág. 2309; merkja lamb annars mannsGrág. 22918; hverr maðr skal merkjahlut sínn Grg. I, 5312 (jvf Fm. VI, 1372. 4);vér skolum merkja lið várt allt, beraherkuml á hjalmum várum ok skjöldum,draga þar með bleikju OH. 20432 (Flat.II, 33818); guði helgaðr - ok honummerktr Stj. 40916 (jvf Yngl. 11 under marka 1); merkja ena löngu (stafi) meðstryki frá hinum skömmum SE. II, 2015. 2) mærke en ved at tilføie ham et Saar, = marka 2; konnungr stakk við honumøxarhyrnunni í kinn honum ok mælti:merkja skal dróttinssvikann OH. 1844(Flat. II, 31016). 3) sætte noget som Mærkepaa en Ting, ridse, skrive, = marka 3;merkja á nagli nauð Sigrdrif. 7; blóðgarrúnar váro á brjósti þeim merktar mein-liga Sól. 61; þann rétt ok þau lög gafÓlafr hinn helgi Íslendingum, er hérer merktr Grg. II, 1979 jvf 13 (DI. I,6711 jvf 14) jvf B. m. Olsen Runerne iden oldislandske Literatur s. 29 fgg; líkneski er merkt á kingo Leif. 603. 4) give noget en vis Form, Grænse, =marka 4; hann segir, at hann (nl. guðþeirra) er merktr eptir Þór OH. 10813(jvf Flat. II, 14017); stendr sœmiliktform guðs móður merkt á þann hátt,sem hún siti haldandi &c. Mar. 55815. 5) betegne, tilkjendegive noget ved Hjælpaf Ord, Tegn eller saadant, hvorpaa detkan kjendes, = marka 7; spámaðrinnnefndi eigi í dag, merkjandi (dvs. forderved at betegne) liðna tíð, heldr núverandi stund Heilag. I, 5529; er þatí þessu enn merkt, sem í mörgu annarsPost. 84210; merkti Sunnifa þat í þessu,at hón treysti meirr almætti himna-konungs en - Flat. I, 24237; því merkir(upers.) þetta mál fyrir (dvs. ved) lægristöðu viðarins Bp. II, 16515; ero þessilíf (dvs. veraldligt líf og upplitningarlíf)merkt fyrir tvær systr (Marta og MariaLuc. 10, 39 fgg) Post. 189; skil ek, atþú þykkist kenna líkneskju þessa, þvíat þú merkir hana með hafni Flat. I,40816; sumir eru tungulausir ok merkjaallt at bendigu AR. II, 440a21 (jvf Post.84317 under marka 7); þeir merkt hafaá Móinsheimum, at hug hafa hjörumat bregða Hund. 2, 22. Omvendt erUdtrykket naar det heder Post. 1820: engimaðr misjafni með þessum - guðspostulum (dvs. gjøre Forskjel paa dem,som om de vare ulige i Værdighed), þóat annarr sé merktr fyrir upplitninga-líf þat, sem á sér berr líking himneskslífs, en annarr beri líking þessa heimslífs, sá sem merktr er fyrir verkligt líf. 6) tjene til Tegn paa, Billede af noget,betyde, = jarteina (Hom. 14115. 18); hversbíðum vér eða hvat merkir seta sjá (dvs.hvad bie vi efter eller hvad har detteOphold at betyde?) Flat. II, 12234; vilek, at þú segir drauminn ok hvat erhann merkir Flat. II, 29814; hafa mennþat fyrir satt, at sá lokkr merkti ÓlafHaraldsson Flat. I, 56321; í því lífi,sem Petrus merkir, vóru þá báðir,en í því, sem Johannes merkir, váruókomnir báðir Post. 1824; merkir náttúratunglsins hennar (dvs. Jomfru-Marias)atferð ok líf Mar. 5913; armar krossinsmerkja tvenna ást, við guð ok mennHom. 14122 jvf 14110. 9918. 7) læggeMærke til, fæste sin Opmærksomhed ved, = marka 8; síðan merkti hann þúfuþá, er griðkonan þerði á fœtr sína,ok bannaði henni at gera svá þaðan ífrá Flat. I, 26828; merkti nú daginn(paa hvilken de havde hørt, at Ammonvar død) Heilag. I, 9335 (jvf 9410. 13);fjarlægast brott af sínni kirkju, svá atþat megi merkjast Stat. 25215; þat ermerkjanda, at - Leif. 2223. 4221. 798;SE. II, 1125; Hom. 9925. 8) slutte sigtil, skjønne, forstaa, = marka 9; þaðanaf megum vér merkja, hversu skyldirvér erum at - Hom 9913; merkja lands-menn þar af árferð (dvs. hvordant Aardet vil blive) Post. 40020; eina man eksegja jartegn hans, at þaðan megimargar of merkja Heilag. I, 2427;merktu þeir at sólargangi, at sumaritmundaði aptr til vársins Ísl. 4; at försveinsins mátti merkja, at þeir önd-uðusk báðir á einni stundu Heilag. I,24836; skal í þessu merkja (&vl á þessumarka), at - Kgs. 10420; þar má ofmerkja, hversu nálægjar fjándans vélareru hugskotum órum, er hann vas svánær heilagra manna hugskotum Heilag.I, 22937.

Part of speech: v

Possible runic inscription in Medieval Futhork:ᛘᚽᚱᚴᛁᛆ
Medieval Runes were used in Norway from 11th to 15th centuries.
Futhork was a continuation of earlier Younger Futhark runes, which were used to write Old Norse.

Also available in related dictionaries:

This headword also appears in dictionaries of other languages related to Old Norwegian.

• Old Norse - Cleasby & Vigfusson Dictionary
• Old Icelandic - Geir Zoëga's Dictionary