Nátt

nátt

nátt, f. (ogsaa nótt; G. náttar eller nætr,n. PL. nætr) Nat (got. nahts, ags. night,gsax. naht, ght. og gfris. nacht). Fbr.94. 3832; Flat. II, 27319 fg; at þær (nL.stjörnur) greini í sundr sér hvárt dagok nátt Stj. 1515 jvf 12; fóru þeir nóttok dag EG. 74 (17724); skal ok nætrnarvarna við kjötvi GrG. I, 365 jvf 334;Gisli vann nótt með degi GísL. 1426;þeir gæta lífs konungs - bæði umnætr ok um daga Kgs. 6313; þeir vóruá skipi sínu á náttum en fóru á landum daga Flóam. 24 (17722); fyrir hvíríðr þú um nætr Didr. 1024; hannflýgr um nætr Stj. 1610; Björn - kvaðúvandlaunaðan beina þann, er hannveitti þeim um nætr sakir (dvs. for enNats Skyld) Hítd. 5325; dveljumst þar2 nætr o. s. v. siger Biskoppen i Kund-gjørelse om sin forestaaende Reise til deforskjellige Kirker Dn. IV, 82913; at þat(nL. tunglit) lýsti náttinni (i Alminde-lighed) Stj. 1528; jvf fœðast þeir flestirmjök á nóttinni Stj. 1615; þeir skoludœma þá nótt GráG. 4929; í nótt dvs. iNat a) om den sidstledne: ek ók í nótteptir viði EG. 75 (18211); Blundketillvar brendr inni í nótt Hœnsn. 10 (1564);ekki er B. heima, en brœðr hans vóruheima í nótt Fbr. 932; b) om den først-kommende: eigi mun hann láta Egildrepa í nótt - Egill skal lifa í nóttEG. 62 (1458. 10); er þat ráð mítt -,at við brœðr ríðim þegar fyrir í nóttEG. 52 (10821); nú vil ek, at þú vakirí alla nótt EG. 62 (14513); um nóttinadvs. den følgende Nat (mods. um nóttinaáðr dvs. den foregaaende Nat GráG. 34313):síðan mælti konungr - ok sagði, athann vildi þar vera um nóttina ásetrino; - en konungr var á setri umnóttina OH. 18732. 36 (Flat. II, 3148. 12);tók hann fjöl eina or golfinu ok hljópþar niðr á fjöru - ok lá þar um náttinaFm. VI, 161; létti Þ. eigi fyrr ferðinni,en hann kom um nóttina upp á SúluOH. 22034 (Flat. II, 36138); fóru þegarum nóttina suðr á heiðina EG. 53 (1094);þegar um nóttina, er þeir höfðu þarkomit EG. 62 (14225); mið nótt dvs. Mid-nat, = miðnætti (se s. 691b20 fgg): fyrirmiðja nótt GrG. I, 3218; at miðri nóttSE. I, 1489; OH. 18736 (Flat. II, 31412);of miðja nótt d. s. SE. 14420; nóttinhelga dvs. Julenatten (jvf t. weihnacht;gsv. helga aftun ØstG.L. Bygd. 1, 2. 9, 2.30, 1); þar sem hann var nóttina helguGuL. 353; barn hvert, er borit er eftirnótt hina helgu, þá skal haft vera firigagnföstu GuL. 215 jvf 8; skal þat (nL.at segja honum firir jörðu L. 4) görthafa firir nóttina helgu LandsL. 6, 85;nú gengr maðr í gegn barni sínu fyrren þat hafi 3 nætr hinar helgu (dvs.har oplevet 3 Juleaftener) GuL. 57 (315)jvf 5818. 6110; eldir nótt dvs. Dagenbryder frem (jvf elda 5, nætrelding)Völs. 10923 (c. 12). Ligesom et Tids-rums Længde gjerne regnedes efter Vin-tre istedetfor efter Aar, saaledes reg-nedes det ogsaa efter Nætter istedetforefter Dage (jvf nec dierum numerumut nos sed noctium computant TacitiGermania c. 11; Galli - spatia omnistemporis non numero dierum sed noc-tium finiunt; dies natales et mensuumet annorum initia sic observant, utnoctem dies subsequatur Cæsar de belloGallico lib. 6 c. 12); Mhd. Wb. II, 1,299b9 fgg; RA. 8217-17. 8689 fgg); mánaðr30 nátta GrG. I, 3715. 18; þing eigi lengraen viko þing ok eigi skemra en 4 náttaþing GrG. I, 9614 jvf 9723; 14 nátta frestGrG. II, 11416; 6 nátta stefna Dn. IV,33412 jvf II, 22214. 2796; tío nóttommeirr en eitt ár var Noe í örkinni Rimb.49a21 (413); hann (nL. Marcius) keomr 3nóttom eftir Matthiasmesso Rimb. 51b30(915); þat vas á dróttinsdegi 6 nóttomeptir hátíð þeirra Petrs ok Páls ÍsL. 9;G. biskup andaðist 30 nóttom síðarrÍsL. 10; fám nóttum síðarr var hannalheill Bp. I, 32119; 7 nóttum fyrirsumar GráG. 43913 jvf 16. 19; jvf GrG. II,114; 14 nóttom firir boðit - 3 nóttomsíðan GráG. 4402 fg; 14 nóttom fyrrGrG. II, 8012 jvf 14; 3 nóttom fyrr GráG.4734; hann var eigi lengr á leið (dvs.underveis) en 3 nætr til BjörgynjarFm. IX, 26716; þingheyjendr skolo eigisíðarr koma til várþings, en nótt séaf þingi GrG. I, 9717.

Part of speech: f

Possible runic inscription in Medieval Futhork:ᚿᛆᛏᛏ
Medieval Runes were used in Norway from 11th to 15th centuries.
Futhork was a continuation of earlier Younger Futhark runes, which were used to write Old Norse.

Also available in related dictionaries:

This headword also appears in dictionaries of other languages related to Old Norwegian.

• Old Norse - Cleasby & Vigfusson Dictionary
• Old Icelandic - Geir Zoëga's Dictionary