Níð

níð

níð, n. Forhaanelse, hvorved nogen frem-stilles som en Person, der fortjener hverMands Foragt, betegnes som hvers mannsníðingr (se under níðingr), hvilken For-haanelse kunde være enten a) tunguníðeller b) tréníð (se GuL. 1331. 1381), ogsagdes bíta e-n, naar den rammede hamsaaledes, at han følte sig ilde berørt derafeller lidende derunder: hvert man ossheldr bíta níð hans en þik Grett. 3426;þetta mun hann efna at níða þik, efhann fær ekki af þér, ok eru dœmitil þess, at níðit hefir bitit enn ríkarimenn, en þú ert Mork. 9918 (Fm. VI,37217); a) níð sagði Atla Ghe. 35; Dana-konungr ætlaði at sigla liði því til Ís-lands ok hefna níðs þess, er allir Ís-lendingar höfðu níddan hann; þat var ílögum haft á Íslandi, at yrkja skyldium Danakonung níðvísu fyrir hvertnef, er á var landinu; en sú var söktil þess, at skip þat, er íslenzkir mennhöfðu átt, braut í Danmörk, en Danirtóku fé allt ok kölluðu vágrek, ok réðfyrir því bryti konungs, er Birgir hét;var níðit ort um þá báða, þetta er íníðinu: "þá er -" Fris. 11723-28 (Hkr.15115 fgg) jvf Fm. XI, 4214. 18; ef maðryrkir um mann þat, er mönnum virðisttil níðs eða háðungar, fjórðung vísu eðalengra Hák. 386; báð hann fœra Hall-gerði (höfuðit), kvað hana kenna mundu,hvárt þat höfuð hefði ort níð um þáNj. 45 (7024) jvf 44 (635 fg); ef maðrkveðr níð um mann at lögbergi Grág.39312 jvf 16 (Grg. II, 1843 jvf 7); þá báðuþeir skáld níða þá Þorvald ok biskup;þetta var þá kveðit: hefir börn borito. s. v.; fyrir níð þat vá Þorvaldr 2menn Bp. I, 732; b) ef maðr görir manniníð, ok varðar þat fjörbaugsgarð -;þat ero níð, ef maðr skerr tréníð mannieða rístr eða reisir manni níðstöngGrág. 3927 fg (Grg. II, 1831 fg) jvf gafhann þat ráðit til, at þeir skulu hafabúðartopt Skútu fyrir gang (jvf gang-tún) um sumarit, ok svá bað hann Þor-geir reisa þar upp ás ok skera á karl-höfða á endanum Vem. 2510; kom þú nútil holmstefnunnar, ef þú hefir heldrmanns hug en merar, en ef nökkurirkoma ekki, þá skal þeim reisa níð meðþeim formála, at hann skal vera hversmanns níðingr Vatsd. 33 (545-7); þathygg ek, at við þann meið (jvf reisaváðmeið L. 27) festi hann ykkr upp,en ætli at reisa mér níð VígagL. 2635;hann bað, at Refr skyldi gjöra mann-líkan eptir Gísla ok Kolbeini -, okskal annarr standa aptarr en annarr,ok skal níð þat standa ávalt þeim tilháðungar GísL. 618; hlutr sá fannst íhafnarmarki Þorðar, er þeygi vinveit-ligra þótti, þat váru karlar tveir, okhafði annarr hött blán á höfði, þeirstóðu lútir ok horfði annarr eptiröðrum; þat þótti íllr fundr, ok mæltumenn, at hvárskis hlutr væri góðrþeirra, er þar stóðu, ok enn verri þess,er fyrir stóð; - - Þórði þótti íll sútiltekja ok hneisa, er níð var reist ílandi hans ok hafði þetta á hendrBirni - - ok reið nú um várit eptirtil Bjarnar við sextigi manna ok stefndihanum til alþingis um níðreising Hitd.339-26. Med Hensyn til de to sidste Ci-tater bemærkes, at det tréníð, som deriomtales, vel især var rettet mod denMand, som stod foran og ved sin Stil-ling betegnedes som den, der underkastedesig en for en Mand uværdig Behandling (se 1ste Bind s. 681b4. 15 fgg) , jvf rass-ragr, sannsorðinn.

Part of speech: n

Possible runic inscription in Medieval Futhork:ᚿᛁᚦ
Medieval Runes were used in Norway from 11th to 15th centuries.
Futhork was a continuation of earlier Younger Futhark runes, which were used to write Old Norse.

Also available in related dictionaries:

This headword also appears in dictionaries of other languages related to Old Norwegian.

• Old Danish - Otto Kalkar's Dictionary
• Old Norse - Cleasby & Vigfusson Dictionary
• Old Icelandic - Geir Zoëga's Dictionary