Nýr

nýr

nýr, adj. 1) ny, nylig, saadan hvis Op-rindelse, Tilværelse, Erhvervelse eller Be-siddelse tilhører den nuværende eller nysforbigangne Tid, modsat forn; nýtt (mods.fornt OH. 10227) korn LandsL. 7, 145;engi dugir ef freistat er, allar falsastsínum bónda ok vilja þann, sem nýr er,þegar sá leiðist, er forn er Mött. 215; jvfþú hefir fengit þér nýja unnastu (jvfforna vinfengi L. 19) Fbr. 6320; hinn nýiAdam (mods. hinn forni A. L. 18) Hom.7230 jvf enn nýi maðr Hom. 1123; ennnýi átrúnaðr (mods. enn forni) Nj. 101(15625); nýr siðr Laxd. 40 (11116); Vatsd.46 (7623); Frs. 9130; þat ráð, er þá ernýjast, þat er þá öllum kærst OH.20521; A. ritaði at norrœno máli frœðibæði forna ok nýja OH. 14; kvæðibæði ný ok forn OH. 31; at fornu fariok nýju DN. V, 7716; bæði at fornuok at nýju d. s. Fris. 17921. 1923; efnökkurr maðr - gerir þeim nokotspjalvirki - á görðum eða grindumeða á því, er til hefir legit at fornueða nýju DN. I, 39; með öllum þeimlunnendum, sem liggja ok legit hafa atfornu ok nýju Mk. 583 (DN. XII, 8217);með öllum lunnendum sem til jarðar-innar eigu at liggja frá fornu ok nýjuDN. I, 29116, jvf III, 31010; hann (nL.den afdøde) hafði kvænzt fyrir lítlumtíma -; lifði móðir hans eptir ok súnýja húsfrú; var þar grátr mikill - þvíat móðir sýtti eingetinn son sínn, enhúsfrú nýjan bónda Post. 65229. 31; núer Noemi fœddr nýr sonr Stj. 42632;systir gékk með nýja dóttur á fundabbadísar Mar. 3141; spjótit bítr betrjárn, en hvass lé nýtt gras Flov. 13034;hvat kantu segja nýrra spjalla or NoregiHjörv. 31; hefir þú nökkur ný tíðindioss at segja Fld. III, 59715; nýtt dvs.noget nyt, = nýjung, nýlunda, nymæli,nýnæmi: samnast saman mikill fjöldiok spyrja eptir, hvat nýs (&vl nýtt)hafi til borit Mar. 8669; þat vann næstnýs niðr Ylfinga fyr vestan ver Hund.2, 7 (8); vera kann, at þeir eigi hingatnökkut erendi Reykdœlarnir eða nýttum at vera norðr þar Ljósv. 667; menngefa at því engan gaum, ok þykkir eiginýtt um þat Vem. 1262. 2) fornyet, =endrnýjaðr; Johannes - gaf þat eptir-dœmi guðs þjónustumönnum, at linastundum sítt erfiði ok hverfa þá nýraptr í guðligt embætti Post. 3736; tekstnú upp með þeim ný vinátta Frs. 642;á nýja leik dvs. paa nyt igjen, = nýja-leikis DN. I, 927. 1228; OHm. 7635;Kgs. 5338; Fm. IX, 27412. 37010; í nýjaleik d. s. DN. V, 8611; af nýju d. s.Fbr. 657; Stj. 5047; at nýju d. s. Post.67114; Didr. 14011. 14. 27126. 3) ny, som endnu ikke er bleven gammel, som ikkeeller kun lidet har været brugt; hafnar-vaðmál ný ok únotin Grg. II, 19421;tók hann eitt klæði af sér fornt, þvíat ekki var nýjara til Heilag. I, 48510jvf 49822; jarnketill nýr ok úeldr Grg.II, 1933 jvf 19423; í nýjom enskompeningom DN. II, 5813; nýr maðr (=lat. homo novus Sallust. Jug. 85) Pr.30015; í nýjum húsum DN. V, 18234;undir rið á nýjum húsum DN. VI, 8438;í húsum lutu þau nýju stofu DN. VI,8438; hann skyldi byggja eina nýjastofu 10 alna langa ok ellufe alnabreiða DN. IV, 55912; Þ. skuldi gera- - ein nyen stall í ny swdþekkjonordær firi lofteno DN. IV, 5599. 4) fersk; nýt kjöt Flat. II, 39830; Klm.42620 fg; nýt villigaltarhold Bev. 21062;hörg hann mér gerði hlaðinn steinum-, rauð hann í nýju nautablóði HyndL.10; laxa nýja ok svá aðra nýja fiskaok ostrur, þat skal kaupa af bátumeða á bryggjum, ef vil ByL. 7, 231.

Part of speech: adj

Possible runic inscription in Medieval Futhork:ᚿᛦᚱ
Medieval Runes were used in Norway from 11th to 15th centuries.
Futhork was a continuation of earlier Younger Futhark runes, which were used to write Old Norse.

Also available in related dictionaries:

This headword also appears in dictionaries of other languages related to Old Norwegian.

• Old Norse - Cleasby & Vigfusson Dictionary
• Old Icelandic - Geir Zoëga's Dictionary
• Old Swedish - K.F Söderwall's Dictionary