Röksemd

röksemd (rǫksemd)

röksemd, f. 1) Anseelse, Autoritet; mannsinsröksemd er augljós (= lat. manifesta esthominis auctoritas) Heilag. II, 60914. 27;reiðin mannligar röksemdar hrœrist æaf úvinarins óróa ok ákefð (= lat. quæautem ex auctoritate et iracundia velconturbatione ex inimico sunt) Heilag.II, 60916. 29 fg; nýjar álögur má konungreða höfðingi fyrir nauðsyn at eins áleggja ok einkanliga með röksemdheilagrar kirkju ok fyrir rétta sökPost. 87916; viljom vér þó kalla vátt-andi fagnaði hátíðar várrar ok vátt-andi röksemdir til hátíðar várrar -;sé Kristr opinberliga með oss ok medalkrása várra, svá at vér haldim várarsamkundur með röksemd sjalfs upp-hefjarans Post. 9177. 11, sjá vígsla fremstfyrir útan alla röksemd Thome erki-biskups Thom. 41631; meiri er röksemdþessarrar ritningar -, en allr glögg-leikr ok skoðan mannligs skilnings okhugvits, er - Stj. 1228; at eigi mættipredikan sú, er hinn sæli Johannisbar fram, sýnast úsannlig, ef eyrend-rekinn væri bráðliga upp runninn afkýnsmönnum lítillar röksemdar, heldrgerði frægð fyrirfarandi frænda góðavænting sannrar röksemdar honum okhans frambornum orðum Post. 85110 fg;hón svaraði með röksemd (&vl rök-samligri röddu) ok mælti svá: Mar.7626; svá segir hann í mikkli röksemd,en þjófar verða hræddari, en frá megisegja Post. 14512 jvf 5 fgg; postolig rök-semd, er segir, at ástin sigrar alla hlutiHeilag. II, 5025; skal þetta (nL. valdití Campostella L. 2) vera hit þriðja sætihæst í öllum heiminum meðr guðs valdiok postoligri röksemd til aflausnar syn-danna ok - Post. 6766; auðlast hón(nL. Cantuarensis kirkja) virðuligan erki-biskup með pallio ok postoligri rök-semd Thom. 31936; þessi býðr honumundir röksemdar valdi, at hann talihéðan af með fullu trausti þat, er skipatverðr af guði í hans munni Mar. 19720. 2) Bevisførelse, overbevisende Grund ellerKraft; við svá háleita skynsemd þagnarkeisarinn, því at í eigit brjóst skildihann, hversu röksemdin var rétt Klm.54914; þeir höfðu ráð Stephani umsamankall Gyðinga, þó at þeir reiddiströksemd hans vaskligra ok einarðligraandsvara Post. 3329; Beda segir -,at manni er leyft at beiðast táknaeða röksemda af þeim hlutum, ermaðr segir honum Post. 85329.

Part of speech: f

Orthography: Johan Fritzner's dictionary used the letter ö to represent the original Old Norwegian (or Old Norse) vowel ǫ. Therefore, röksemd may be more accurately written as rǫksemd.

Possible runic inscription in Medieval Futhork:ᚱᚯᚴᛋᚽᛘᚦ
Medieval Runes were used in Norway from 11th to 15th centuries.
Futhork was a continuation of earlier Younger Futhark runes, which were used to write Old Norse.

Also available in related dictionaries:

This headword also appears in dictionaries of other languages related to Old Norwegian.

• Old Norse - Cleasby & Vigfusson Dictionary
• Old Icelandic - Geir Zoëga's Dictionary