Semja

semja

semja, v. (samdi) 1) forene (flere Dele til et Helt, lat. componere, = setja saman);Justinianus lét gera lögbók mikla, íþeirri bók samdi hann saman in fornulög ok hin nýju kristin lög Pr. 9817. 2) komme overens, blive enig om noget (e-t); sömdu þeir þat, at þeir hétuJóni griðum þar til, er þeir fyndiSturlu SturL. I, 34322; þeir höfðu samitmeð sér, hvat ríki Norðmenn skyldi hafaí Skotlandi Fm. X, 53; engir hlutirskyldu þeir til verða, at eigi semdi þeirsjálfir Nj. 45 (722); nema því síðarr erþeir Hválsmenn ok Ottamenn semdibúför sína sín í millum Dn. II, 14613;H. ok s. fyrr nefndir staðfestu hvárröðrum þá semju, sem B. - ok AnundrRollaugsson höfðu gjort ok samt umarfinn Dn. VI, 49810; guðligrar misk-unnar megn nálægist þeim, er sam-þykkit semja sín í milli Heilag. II, 5129;Hrútr kvaðst at vísu vilja semja viðHöskuld, kvaðst þess fyrir löngu hafabúinn verit, at þeir semdi sína frænd-semi eptir því, sem vera átti, ef -Laxd. 19 (4224. 26); féngust þeir Jónlengi við biskup þessa nótt ok fénguþeir ekki samit Bp. I, 7535; töluðuþau síðan tal sítt ok sömdu þetta ámilli sín, at - Flat. I, 15033; s. kon-ungr hafði sent eptir s. jarli - oksamit sætt við hann eptir því, sem -Fm. II, 29417; þeir skyldi taka viðmönnum hans ok halda þar til, atsættin yrði samið Fm. XI, 3629; þatmál samdist á þá leið, at - Fm. VII,1407; samdist þat með þeim, at dvs. debleve enige med hverandre derom, at -Flat. II, 19313; hann kvað þá - þatsamit, at uppi skyldi vera rannsökunLaxd. 15 (284); samdist þá mikit meðþeim feðgum GunL. 5 (21013); samdist þatmeð einka málum, at - Flat. I, 5024 fg;var þat þá samit, at Valdimar skyldi- Fm. XI, 36228; Önundr skyldi hafaslíkt af landi, sem semdist með þeimfeðgum Flat. II, 17332; at allir játtaðistundir ríki H. konungs ok slíkar skatt-gjafir, sem þeim semdist Fm. X, 244&vl 1; ogsaa uden Objekt i Betyd- ningen at tilveiebringe en Overenskomst:gat Björn opt samit með þeim (=kom B. jafnan sama á með þeim Flat.I, 14932) Fm. II, 1169; selja man ekhinn ellra sveininn, sem okkr semstFm. X, 2279; ek mun ok - sjá, hversusemst með okkr konungi Eg. 5 (817);vil ek þar eigi til spara mítt, at þérsemit sem bezt SturL. II, 1235; ef hon-um semst um þat ráð við þá, sem ráðaeigu, þá - KA. 10415 (NL. V, 3617). 3) upers. semr þeim dvs. de blive enige a) med tilføiet Akkusativ som betegnerTingen, hvorom man bliver enig; semrþeim þat öllum, at - Mar. 112010;nema þeim semi annat báðum Dn.I, 14614; at allir játtaðist undir ríkiH. konungs ok slíkar skattgjafir, semþeim semdi Flat. III, 17229 (Fris. 53314);b) uden Objektsakkusativ: hermdu báðirfyrir okkr ok samdi þeim eigi tillykta Dn. II, 997; kómo fyrir oss ástefnu ok téðu mál þat, er þeir áttusín á millum um -, ok þeim samdieigi um, ok lögðu þat mál í várt um-dœmi Dn. II, 1137; á þeima tímaer í fengizt af Ebroicense biskupi, atkonunginum ok erkibiskupinum semiThom. 8121 fvf. 36; hann skyldi fara ígriðum, hvárt sem þeim semdi eðaeigi Fm. X, 3415; ogsaa semr þeim dvs.de komme overens, ere enige: gat Bjarniopt samit með þeim Sigmundi okÞrándi Fm. II, 11619; eptir andláthans höfðu kjórsbrœðr stefnur með sérum biskups kosning ok samdi eigi meðþeim Fm. X, 9611. 4) istandbringe, gjøre, tilveiebringe; samdi guð konufagra ór rifinu ok gaf hana karlmann-inum Pr. 664; einn góðfúss klerkr vildisemja eitt vers honum til sœmdar Mar.65127; semr ríki maðr heit annat Heilag.II, 13228 (jvf 1307); at sömdu heitiMagn. 5321 (IceL. sag. I, 2796); Sveinnkonungr hafði samit sættir við hannFlat. I, 47334 (jvf Fm. II, 29417); Sveinn- - bauð þeim -, at þeir skylditaka við mönnum hans ok halda þar til,er sættin yrði samið Fm. XI, 3629 jvf 12;sömdu sætt sína Fm. VI, 2726; sömduráð sín Fm. VI, 2121; þeim, er sam-þykkit semja sín í milli Heilag. II, 5129;þessi maðr játti mér syndir sínar októk slíka skript sem ek samda (&vl erek lagða á hendr) honum Mar. 14825;með til sömdum vængjum tók hannflug at beina - -; vængir Simonis,er hann hafði sér samda Post. 10225.10322; Veneciani hafa mörg tól stinnok stór með járni gjör til þess saminat brjóta kirkjugolfit Heilag. II, 14826;hér þarf eigi langt um, brot eru tilsamin, treyst er ok áknúit -, oksitja steinar sem áðr Heilag. I, 70636. 5) ordne noget i den Hensigt eller paaden Maade, at det bliver saadant somdet bør eller skal være, kommer paa sitSted eller i sin rette Stilling; semr hannok þröngr saman í annat sinn dreifðarfylkingar Alex. 3310; samblandit okúsamit efni Stj. 79; í halfri stundudags var hann (nL. steinninn) í smiðisamdr ok niðr settr þar, sem beztgegndi Heilag. II, 12237; þá er fyrstugrundvellir várs lifnaðar mundu veraniðr samdir (dvs. da den første Grund- vold var lagt til vort Levnet) Post.70318; þessir þvá þat signaða hold,semjandi - sér hverja limu sem fagr-ligast Heilag. II, 12615; hann lætrsauma sér klæði ok semr hljóðfœrisín Fld. III, 2211; herra electus býðr,- at - kennimenn semi krúnur sínarBp. I, 9618; samdi hann þegar sváfagrliga þeirra líf, at - Bp. I, 9618;semja siðu sína (= lat. mores com-ponere) Heilag. II, 3538 jvf 35237; samdihann þá enn kristnina, þar sem honumþótti þurfa Flat. II, 25038; Íllugi -kvað hann eigi mundu þykkja góðan íútlöndum, er hann þóttist trautt megasemja hann þar heima, sem hann vildiGunL. 5 (2046); hefir þú nú heldr samitþik ór því, sem var GunL. 5 (21115);gat (hann) svá samit á skömmum tíma- framferðir ok siðu folksins, at -Bp. I, 23717 jvf 16510; ek skal setjaþik ok semja dramb þítt Fld. I, 3811;semja e-t eptir e-u dvs. ordne, lempe,indrette i Overensstemmelse med nogetsom tages til Regel, Mønster: Hr. -kvaðst þess fyrir löngu hafa búinnverit, at þeir semdi sína frændsemieptir því, sem vera ætti Laxd. 19 (4226);ertu nú reyndr mjök í orrostum ok(hefir) samit þik mjök eftir siðvenjuútlendra manna Flat. II, 3613; ætlarþú hér eptir (dvs. efter dette Maal) atsemja kirkjuvið þann, er þú flytr tilÍslands Laxd. 74 (21224).

Part of speech: v

Possible runic inscription in Medieval Futhork:ᛋᚽᛘᛁᛆ
Medieval Runes were used in Norway from 11th to 15th centuries.
Futhork was a continuation of earlier Younger Futhark runes, which were used to write Old Norse.

Also available in related dictionaries:

This headword also appears in dictionaries of other languages related to Old Norwegian.

• Old Norse - Cleasby & Vigfusson Dictionary
• Old Icelandic - Geir Zoëga's Dictionary