Skyldr

skyldr

skyldr, adj. 1) skyldig, forpligtet til noget;bús afleifar er eigi skylt at tíunda ávar, ef hann heldr búi sínu AKr. 82(NL. V, 3223); m. Gen. konungr baðhann segja sér þat, er hann spurði, oksegir, at þess var hann skyldr Flat.II, 3025; liðit var mjök drukkit, varðskjótt af talit at blása liðinu í safnað-inn, en þeir, er vörðrinn var boðinn,kölluðust ekki skyldir heldr vöku enaðrir menn Fm. IX, 233; m. Præp. tilog følgende Inf.: skyldr er sá hverrtil at kenna öðrum heil ráð, er guðlér hyggendi til HomiL. 124; eru þeirskyldir til at fylla sýslumanna flokkKgs. 6022; ef þér veitit mér þat, þáverð ek skyldr til at veita yðr ok gerayðvarn vilja Flat. II, 9010; Arinbjörnlét vel yfir verkum þessum ok segirfeðr sínum, at hann væri skyldr til atsætta Egil við konung Eg. 45 (894); m.Præp. við og følgende Inf.: allir menneru skyldir við at hegna kristni Borg.17 (35213); m. Inf. uden foregaaendePræp.: þú munt þykkja skyldastr atbœta fyrir konu þínni Nj. 49 (7619);H. kvað sik eigi skyldan at ganga óránni fyrir ílskuþrælum Vatsd. 22 (363);lítlu síðar kom þar Þrándr ok fagnaðivel Karli, er ek segir hann feginn orð-inn, er slíkr drengr hefir hingat komittil lands með eyrendi konungs várs, ervér erum allir skyldir undir at gangaFlat. II, 24620; þessi sýsla fylgir þess-arra manna þjónustu, at þeir eru skyldirat halda njósnir um alt ríki konungsKgs. 5933; þessa þjónustu eru þeirskyldir konungi at veita umfram aðraþegna hans Kgs. 6019; sá, er skylztrer at fœra lík hans til kirkju Grág.7715; þat skulu ok þeir menn vita, erbörn annarra manna hefja ór heiðnumdómi, at þeir menn ero skyldir at öll-um heilum ráðum ok mykilli vinátto,því eigu þeir opt at minna þá á kristindóm ok á rétta trú, at þau mætti kunnapater noster ok credo Hom. 13729; atskyldu a) = skyldliga 1: biðr hón yðrat skyldu, at þér gefit henni eina bœnMött. 822; b) = skyldliga 2: ek þarf at hafa hann at skyldu Heilag. II, 5264;skuldahjú hans ero þeir menn allir,er hann á fram at fœra ok þeir verk-menn, sem þar þurfo at skyldu fyrirat vinna Grág. 3208. 2) undergivennogen ved paahvilende Forpligtelse (jvflýðskyldr, skyldbundinn); m. Dat.: engikonungr í Franz skyldi síðan veraskyldr í nökkurum hlut keisaranum íMiklagarð Partalop. 4513; m. Præp. undir: hann skyldi vera undir hannskyldr ok skeyttr í öllum hlutum, meðanþeir lifði báðir Fm. VI, 5312. 3) til-børlig, tilkommende, som bør gjøres ellergives; oss þikkir þú því at eins veitaskylda þjónustu konungi (&vl skyldugrtil hlýðni við konunginn), nema þúleggir af þér tignarklæðin ok fallir tilfóta konunginum Fm. IX, 4324; nökkurusíðar kómu menn af nálægum heruðumvið Jórsalaborg ok vóru kristnir okkölluðu skylt at halda Moyses lögmeð kristnum sið Post. 2452; þat varskylt ok heimolt, at hann veitti þannbeina at orðsending konungs Flat. II,24627. 4) fornøden, magtpaaliggende;skylt erendi (= skyldarerendi) OH. 23723; Fm. VI, 2059; Eg. 8 (1329); Laxd.40 (1169). 71 (20526); þat er eigi skylt,at maðr búi legorðssök, fyrr en barnsé alit Grág. 20116; síðan var Arnljótrskírðr ok kennt þat af frœðum, erkonungi þótti skyldast vera Flat. II,3485. 5) beslægtet med en (e-m). SóL.48; Haraldr konungr laut at þeimmanni, er hét Grjótgarðr, hann varskyldr mjök konungi Fm. VI, 28012;ef eigi er fé til eða var hann eigierfðar ómagi, þá á sá maðr at takavið ómaganom, er fé eða fœri hafi tilok skylztr sé Grg. II, 103; hann varföðurbróðir Ester dróttningar, en fyrirþví at hann sá sik bæði fátœkan okánauðgan, þá þordi hann eigi þat atbirta, at hann var svá skyldr dróttn-ingu Kgs. 9828; vildu þat hvárirtveggjafirir fullt hafa, er hann bar, þóat hannværi skyldr Dn. IV, 69; fyrir sakirþínnar dygðar ok okkarrar kæru vin-áttu ok skyldrar frændsemi Fm. VI, 584.

Part of speech: adj

Possible runic inscription in Medieval Futhork:ᛋᚴᛦᛚᚦᚱ
Medieval Runes were used in Norway from 11th to 15th centuries.
Futhork was a continuation of earlier Younger Futhark runes, which were used to write Old Norse.

Also available in related dictionaries:

This headword also appears in dictionaries of other languages related to Old Norwegian.

• Old Norse - Cleasby & Vigfusson Dictionary
• Old Icelandic - Geir Zoëga's Dictionary