Spilla

spilla

spilla, v. (llt) 1) fordærve, beskadige, =spella; kvað Þorsteinn eigi skylduspilla túni Hauks (nL. ved at nedtrædeGræsset) Pr. 4814; konungr bað mennfara spakliga ok spilla eigi ökrum fyrirbónda Flat. II, 33035; ef landsdróttinntelr at, at þeir spilltu annathvárt akrieða eng, bœti skaða þann, sem 6 skyn-samir menn meta LandsL. 7, 649; efengi þat spillist, er maðr á í annarslandi af eggveri, þá á landeigandi etc.Grág. 46913; svá skulu búar virð engit,sem þeim þótti vert, áðr þat spilltist afskógi eða eggveri Grág. 46917 jvf Grg.II, 975; Þórolfi þótti spillast skógrinn(nL. af skógarhögg) Eb. 33 (5914); völl-inn kallar hann spilltan af heiptarblóðiEb. 10 (1128); þá er Egill lauk uppkistu sína, þá fann hann, at spillt varslœðunum Eg. 83 (2099); með heilu okóspilltu insigli NL. IV, 36914; þeirræntu þar öllu fé, en spilltu því, erþeir máttu eigi með fara (dvs. som de ikke kunde tage med sig) Eg. 60 (13616);hann kvað á, at þar skyldi öngu rænaok öngu spilla Nj. 78 (11715); á þeirradögum spilltist árferð í landinu Fris.8716; brutu þeir niðr hof ok spilltublótum Fris. 8715; aldri skal hón spillaokkru vinfengi Nj. 33 (4921); varist okmenn viðr at spilla andligri frændsemi,sem vér köllum guðsifi, því at þar liggrsvá mikit viðr ok meira, en maðr spillinatúrligri frændsemi (ved kjødelig Om-gang inden forbudne Led, jvf frænd-semisspell) Stat. 28810 fg; hjúnskapirspillist sakir guðsifja þeirra Stat. 2894;(m. Akk.) fær hann (nL. djöfullinn) hanasvá svikit, at hón hafnar guðs boðorðum- ok spillti sínn meydóm Mar. 90727;höfðu synir Kains herfiliga spillt sérí margfaldligu saurlífi meðr húsfrúmbrœðra sínna Stj. 552; veit ek, at Gunn-hildr mun allan hug á leggja at spillaþínu máli Eg. 62 (14530); spilla íll málgóðum siðum Bp. I, 27113; spilla íllmál góða siðu (Akk.) Heilag. I, 43432; sásveiti, er grœðir sjúka limu ok dreprþá maðka, er sárum spilla Bp. II, 18324;spilltist mjök meinit dvs. Skaden blev værre, Bp. I, 3871; spilla sök (nemlig saa at Sagen ikke kan fremmes): ef leg-orðssakir eru eigi svá sóttar, sem núer talit, ok spillast þá sakarnar Grág.20116 jvf Grg. I, 16325; spilla fyrir e-mdvs. gjøre ens Stilling værre, gjøre detværre for en: vel var Þórolfi hér -áðr Egill spillti fyrir honum Eg. 48(9813); spillti þat mest fyrir honumeina, er kona hans var bundin í Arriusvillu Heilag. I, 59030; þess viljum vérgjarna beiða - at þeir góðir menn -rannsaki - ef nökkurir hlutir finnastþeir þar í (dvs. í bókinni) skipaðir, erspilla þykki fyrir bókinni Kgs. 323;spillist við e-t dvs. der voldes Skade vednoget: kanntu, Egill, nökkut gera atslíkum meinum? Egill segir: vera kann,at ekki spillist við, þó at ek koma tilEg. 75 (18226); spilla um e-t dvs. udøve en skadelig Indflydelse paa noget: erþeir frændr höfðu nökkura stund landiráðit, þá var enn sem optarr ok jafnankann verða, at margir íllgjarnir mennurðu til um at spilla frændsemi þeirraFlat. II, 43130; Kali segir, at honumþótti líkligr Sigurðr konungr til atfagna honum vel, ef eigi spillti aðrirum Flat. II, 44036; lengi hefir eigigótt verit, en þó mun mikit um hafaspillzt dvs. er det blevet meget værre,Heið. 31 (36920). 2) krænke, have legemlig Omgang med en kvinde (e-rri);sonr spillir hér móður í holdligri ná-lægð Mar. 16010; aldri finnst í ver-öldinni þat orðit hafa - at guð vildilofa eða þola, at sun spillti móðursínni Æf. 157; um síðir spillti Here-mannus öllum nunnunum ok þar á ofansjalfri abbadísinni Mar. 107733; gerðihón sér eitt belti með svá mikilli list,at engi mannlig fýsi mátti henni spilla,meðan hón hafði þat um sik Bev.22546 jvf 49; ef mær gengr yfir, þá ervatnit hreint, en ef hón er spillt, þá ervatnit blóð Flor. 14 (4212); hann hefiröngri eigu þínni spillt Krók. 3318; spill-ast af kvenna viðskiptum Ingv. 5 (AR.II, 153a14); því viljum vér aldri játa, atgóðr drengr sé af því dáligr, at unn-asta hans spilli sér með öðrum manniMött. 2723; þú ein ert móðir óspillt afkarlmanni Mar. 119126; margar meyjarúspilltar Klm. 33620; ek em úspilltmær Bær. 10923. 3) dræbe, = týna;spilla ætla ek báðum Am. 74 (78); fróðvildi Guðrún fara sér at spilla Am. 102(105); þræll einn hafði hengdan sik ísnöru ok spillt sér Heilag. I, 57838; Ingv.7 (AR. II, 156b); hann varðveitti eigigóðz sítt ok vildi, at aðrir spillti sérá fé han (dvs. forspilde sit Liv ved at forgribe sig paa hans Gods) Flat. II,7828. 4) spillast = blive spedalsk("spilt", jvf Aasen 735b7. 10); þrútnaðihörund hans ok spilltist, ok fann hann,at hann hafði sótt fengit af þessumgjörningum, er vér köllum líkþrá Ridd.17128.

Part of speech: v

Possible runic inscription in Medieval Futhork:ᛋᛕᛁᛚᛚᛆ
Medieval Runes were used in Norway from 11th to 15th centuries.
Futhork was a continuation of earlier Younger Futhark runes, which were used to write Old Norse.

Also available in related dictionaries:

This headword also appears in dictionaries of other languages related to Old Norwegian.

• Old Norse - Cleasby & Vigfusson Dictionary
• Old Icelandic - Geir Zoëga's Dictionary
• Old Swedish - K.F Söderwall's Dictionary