Spretta

Old Norwegian Dictionary - spretta

Meaning of Old Norwegian word "spretta" in Norwegian.

As defined by the Johan Fritzer's Old Norwegian dictionary:

spretta: spretta, v. (sprett, spratt, sprottinn) ght. spriozan 1) springe, om levende Væsenerder fare afsted med en pludselig og raskBevægelse; spretta af baki (dvs. Heste- ryggen) Laxd. 49 (14627); spretta á fœtrdvs. fare op fra en liggende eller siddendeStilling, saa at man bliver staaende paa sine Ben, Nj. 83 (12927); Eg. 67 (1622);hann bað hvern mann spretta í klæðisín (jvf fara í klæði) Sturl. II, 1832;önd ór er svá sem titlingr, er sprettrór snöru veiðimanna; snara er slitin,en vér erum leystir Heilag. II, 2183. 2) skvætte, = stökkva; spratt sverðitaf hjalminum (som det havde rammet)Klm. 1187; sprettr mér af fótum fjöturrHm. 150 (149); spruttu honum fœtr ájakanum þeim hinum halla dvs. hans Fød- der gled ud, Eb. 45 (866); spratt hennifótr ok féll hón Bp. I, 38514. 3) skyde, voxe frem af det Sted, hvor Roden er; piltar tveir léku á golfi; þeim varsprottit hár ór kolli Flat. I, 25834;sumir (lokkar) eigi meirr en sprottnirór hausi sem knýflar Flat. I, 56316;svá ungr, at eigi mun grön sprottinSturl. II, 25831. 4) skyde op, bryde eller vælde frem, om Kilde, Vand o. l.;þar sprettr einn mikill brunnr Pr. 6522;honum spratt sveiti í enni Nj. 44 (6820).Jvf. spretta upp. 5) briste, aabne sig;sem blómin spruttu Klm. 5465; hafitkendi hann (nl. Jesus), því at þatspratt eigi undan fótum hans þá, erhann gékk yfir þat Homil. 587 (jvf Hei-lag. II, 21911, se under spretta (tt) 2). -Med Præp. upp: spretta upp a) springeop; af en liggende eller siddende Stil-ling (jvf spretta á fœtr): Einarr bóndispratt upp fyrstr manna - ok mælti:Nú ríða djöflarnir hér at oss; sprettumok dugum vel Sturl. II, 22330. 32; Gunn-laugr spratt upp þegar ok gat fengitvápn sín Gunl. 11 (2623); Rútr vildiupp spretta ok fagna henni Nj. 3 (628);þeir spruttu upp með íllyrðum Nj. 83(12822); kelling vaknaði þá - ok sprattupp Flat. I, 25825; spratt hundrinnupp Flat. I, 52025; menn höfðu skjóttsprottit upp ór rekkjum sínum Fm.VIII, 19218; konungr spratt upp skjóttaf stólinum Stj. 38323; men ogsaa i Alm. sætte sig i Bevægelse for at gaa afstedeller foretage sig noget: spretta mennupp allir ok kasta af sér tjöldunumBp. I, 42029; er Þorkell spyrr vígit,spratt hann upp með sveit sína ok vilhefna Vatsd. 45 (7525). b) = spretta 4;sprettr upp brunnr Fm. VII, 2518;maðr, er næstr býr vatnum þeim íheraði, er upp spretta - á fjalli Grág.1221; í miðri paradís sprettr upp vatnmikit Stj. 6813; þat (vatn), sem ný-sprottit væri upp Stj. 29026; sprettr uppbrunnr einn ór berginu Flat. I, 24616;menn eigu vötnum þeim at veita, erupp spretta í landi manns Grg. II, 9712.Jvf. uppspretta. c) opstaa, tage sin Be-gyndelse; spratt upp fjándskapr mikillmeð þeim Sturl. I, 2456. d) komme frem, høres; om hvad et Menneske siger:spretta upp af honum einstaka man-söngsvísur Flat. II, 1535 (Fbr. 374);spratt þat upp (dvs. man fik da høre) afheimamönnum -, at - Dpl. 177; þóttiþar opt hit sama upp spretta Sturl.II, 1099.

Part of speech: v

Possible runic inscription in Medieval Futhork:ᛋᛕᚱᚽᛏᛏᛆ
Medieval Runes were used in Norway from 11th to 15th centuries.
Futhork was a continuation of earlier Younger Futhark runes, which were used to write Old Norse.

Abbreviations used:

a.: accusativ.

Alm.: Almindelighev.

f.: Feminin.

lat.: latinsk.

m.: Masculin.

nl.: nemlig.

p.: Pagina, side.

pl.: Pluralis.

s.: substantiv.

v.: Verbum.

Also available in related dictionaries:

This headword also appears in dictionaries of other languages related to Old Norwegian.