Þreyta

þreyta

þreyta, v. (tt) 1) anvende al sin Kraft paa noget, for at det kan have Fremgang,drive paa noget (ofte = reyna f. Ex. Vatsd. 22 (3622)); nú skulu vér þreytahólmgöngur várar Vatsd. 35 (5724); góðaþraut hefir þú þreytt Heilag. I, 4142;gótt hafit þit þreytt ok lokit vel erfiðiHeilag. I, 28911; sæll faðir p. svá semsannr guðs kappi þreytti mikit stríð (=lat. certamen bonum certavit) langantíma móti ákefð óhreinna anda Heilag.II, 54313. 27; þreyta e-t við e-n dvs. an-vende al sin Kraft paa noget under Ri-valiseren med en for at blive hans Over-mand i Striden, Kappestriden: vill hannþat taka til at þreyta drykkju við ein-hvern mann SE. I, 15423; svá var okof leikana, er þér þreyttuð við hirð-menn mína SE. I, 16223; Þjalfi þreyttirásina við þann er Hugi hét SE. I,16227; kvað hann þá vita mundu, viðhvern hann hafði þreytt sundit Bp. I,1825; kom þar um síðir, at þeir þreyttukappmæli með sér Fm. VI, 26925; þreytakappsiglingar Fm. VI, 3606 jvf &vl;þá varð Þórr reiðr, setr hornit á munnsér, ok drekkr sem ákafligast má hann,ok þreytir sem mest á drykkinn SE.I, 1586; þreyta heim dvs. gjøre sit bedste for at komme hjem, Grg. I, 2627; en erþeir þreyttu at komast í borgina, þásmugu þeir milli spalanna SE. I, 15021. 2) strides med en om noget; meirr þreyttiRútr þat með kappi en með lögumNj. 21 (3112); þreyta hamingju við e-nVatsd. 33 (5414); þar til þreyttu þeirþetta mál, at þeir veðjuðu um Fm. VI,369; þeir brœðr E. þreyttu þetta meðkappi Flat. I, 4423 jvf Frs. 11920; þreytalög um e-t dvs. strides om hvad Loven siger angaaende en Sag, Fm. VII, 13210;absol. eller uden Objekt: þreyta við e-nFm. VII, 2220; Vatsd. 22 (3622); Bp. I,1817; þreyttu fyrir keisara með afli okstyrk en þjónuðu guði með sannri góð-fýsi Heilag. I, 64639; þítt er himinríki,ef þú vel þreytir á jarðríki Mar. 56233(= þítt er himnaríki ef þú stríðir karl-mannliga Mar. 56333). 3) holde ud til det sidste; vill dróttinn svá vera láta,at staðfesti réttlátra megi vel þreytafyrir hans nafni Post. 64917; þann tíma gerir sá jarteinir er drepr ok deyðir(nl. Antikrist, pestifer), en hinn engarer þolir ok þreytir Heilag. I, 7125. 4) anvende sin Kraft paa en for at driveham til at gjøre sin Vilje, = þreka;þreyt hann til blóta Heilag. I, 42535;þreyta hest sporum Klm. 9214; þreyttihann ást til þess (jvf lat. caritatecogente) Heilag. I, 1974. 5) udmatte en, tage haardt paa en, saa at han bli-ver ilde medtaget, svækket (jvf þrekaðr);þreyttr hestr = þrotinn hestr, Sturl.II, 2011; lögðu þeir frá þreyttir oksárir ór skotmáli Flat. I, 48323; þreytt-ust öflin af mœðinni Bret. 4; þreytaat e-m dvs. gaa en nær, fare ilde meden: skulu vér nú fara þegar at finnaNjál ok væntir mik at honum fari vel,þótt hann sé mjök at þreyttr Nj. 43(64) jvf 55 (8515).

Part of speech: v

Possible runic inscription in Medieval Futhork:ᚦᚱᚽᛦᛏᛆ
Medieval Runes were used in Norway from 11th to 15th centuries.
Futhork was a continuation of earlier Younger Futhark runes, which were used to write Old Norse.

Also available in related dictionaries:

This headword also appears in dictionaries of other languages related to Old Norwegian.

• Old Norse - Cleasby & Vigfusson Dictionary
• Old Icelandic - Geir Zoëga's Dictionary